سينمای ما - يادداشت امير قادري در باره " گيلانه " ؛ مادر جنگ
سه‌شنبه 20 بهمن 1388 - 4:38

I نظرسنجی I

بهترین فیلم جشنواره 28 را انتخاب کنید




سينماي جهان
من تسلیم شده‌ام
همه چیز با فیلمنامه آغاز می‌شود و به پایان می‌رسد
جورج كلوني این بار واقعا روانه بيمارستان شد
مریل استریپ امسال هم گزینه اصلی اسکار است
جیم شرایدن برای فیلم تازه‌اش دنیل کریگ را انتخاب کرد
سایت‌اند ساند 50 فیلمساز نامتعارف سینما را معرفی كرد
معرفی کامل فیلم «جی آی جو: ظهور کبرا» - حامد مظفری
سال‌هایِ از دست رفته (یادداشت گِئورگ ویلیامسون بر فیلم «تابستان» ترجمه پیمان جوادی)
گفتگویی با استاد ژاپنی انیمیشن جهان به بهانه نمایش فیلم تازه‌اش
قسمت‌های پنجم و ششم «اسپایدرمن» را نویسنده «زودیاک» می‌نویسد
فرار بزرگ (یادداشت برایان لوری –ورایتی- بر مجموعه تلویزیونی «فرار از زندان: فصل اول» ترجمه پیمان جوادی)
معرفی کامل «آدم‌های بامزه» - حامد مظفری


استشهادي براي خدا


  (36 رأي)

گارگردان :
علیرضا امینی
ماجراهای اینترنتی


  (22 رأي)

گارگردان :
حسین قناعت
تنها دوبار زندگی می‌کنیم


  (137 رأي)

گارگردان :
بهنام بهزادی
صداها


  (93 رأي)

گارگردان :
فرزاد موتمن
محاكمه در خيابان


  (322 رأي)

گارگردان :
مسعود کیمیایی
آقای هفت رنگ


  (71 رأي)

گارگردان :
شهرام شاه حسینی
نیش و زنبور


  (99 رأي)

گارگردان :
حميدرضا صلاحمند
کتاب قانون


  (349 رأي)

گارگردان :
مازیار میری
دو خواهر


  (1343 رأي)

گارگردان :
محمد بانکی



يادداشت امير قادري در باره " گيلانه " ؛ مادر جنگ
يادداشت امير قادري در باره " گيلانه " ؛ مادر جنگ


حالا ديگر مى شود شعار را كنار گذاشت و واقعاً درباره چيزى به اسم «احساس مادرانه» يك كارگردان حرف زد. كارگردانى به اسم رخشان بنى اعتماد. مسئله سر زن بودن اين فيلمساز نيست. مسئله عمق نگاه مردم گرايانه اى است كه با خلق چند تا آدم معمولى بر پرده شكل مى گيرد. آدم هايى كه به نحوى قربانى شرايط زندگى و محيطى شان هستند و فيلمسازى كه به شكل اصيلى كنار اين آدم ها ايستاده است.
نگاه مردم گراى بنى اعتماد، با فيلم زير پوست شهر و بعد روزگار ما و حالا گيلانه، به اوج خودش رسيده. شخصيت هاى داستان، موقعيت ها و گره هاى دراماتيك در فيلم هاى اخير بنى اعتماد طورى است كه به شكل باورپذيرى، فيلمساز را در كنار و حامى آدم هاى داستانش قرار مى دهد. بنى اعتماد از سطح شعار خارج شده، از دام احساسات پيش پا افتاده مثلاً انسان دوستانه در رفته و به عمقى رسيده كه نمونه اش در سينماى ايران، نادر و كمياب است. اگر اين فيلمساز در زير پوست شهر، از ميان سياست و اجتماع ملتهب آن سال ها عبور كرد و كنار مادرى ايستاد كه غصه از هم پاشيده شدن خانواده اش را مى خورد، حالا همين اتفاق در مورد جنگى افتاده كه ديگر مهم نيست طرف برحقش كدام است و نيروى مهاجمش كدام. مسئله مردمى هستند كه زير اين فشار له مى شوند و مادرى كه باز نگران از هم پاشيده شدن خانواده اش است. گيلانه يك فيلم جنگى است كه در آن هيچ وقت مستقيماً جبهه جنگ را نمى بينيم، بيشتر با خانواده اى همراه هستيم كه ارتباط مادر و فرزند، تنها چيزى است كه برايش مانده است و درام اصلى همين جا خودش را نشان مى دهد، اگر اين مادر هم نباشد، ديگر چى براى اين خانواده باقى مى ماند. به اين ترتيب بنى اعتماد موفق مى شود مادر را به خاك وطن شبيه كند. كسى كه هميشه نگران به قول خودش «ستون» (تنه) فرزندى است كه از درون خودش رشد كرده و حالا هر آن امكان دارد سقوط كند و نابود شود. اسم فيلم هم گيلانه است. هم نشانى از وطن در آن وجود دارد و هم تانيث و زنانگى.
اما به لحاظ اجرا هم گيلانه، فيلم بى ادا و اصولى است كه ساختار نسبتاً محكمى دارد. حالا بايد درباره بخش دوم فيلم حرف بزنيم كه خيلى خيلى از بخش اول آن بهتر و دوست داشتنى تر است. ماجراى ساخته شدن فيلم را هم كه لابد مى دانيد. بخش دوم درجه يك فيلم را، بنى اعتماد اول ساخت. بخشى از يك فيلم سه اپيزودى كه يكى از بخش هايش را همين گيلانه تشكيل مى داد. اما بعد اين بخش را جدا كرد و تصميم گرفت به يك فيلم بلند تبديلش كند. يك جورايى هم حق داشت. بعيد نبود كه اپيزود مذكور قربانى كوتاه بودنش شود. مشكلات فيلم هم درست از اينجا شروع شد. بخشى كه بنى اعتماد بعداً ساخت و به عنوان بخش اول به آن اپيزود درخشان اضافه كرد، واقعاً ضعيف تر و كم تاثيرتر است. بازى خوب فاطمه معتمدآريا، در اين بخش هم وجود دارد، در عوض از ايجاز و عمق و ميزانسن هاى ساده اما به شدت تاثيرگذار نيمه دوم (يا اگر به لحاظ زمان ساخت حساب كنيم، اپيزود اول) خبرى نيست. باز اگر اين نيمه ضعيف تر براى خودش بود و كارى به بخش اصلى فيلم نداشت، خيالى نبود. اما مشكل اين جاست كه روشن شدن خيلى چيزها، به بخش نهايى هم لطمه زده. آنهايى كه ابتدا اپيزود فرزند مجروح و مادر پرستار و زجر كشيده را ديده اند، به هيچ وجه نمى توانند تاثير اوليه فيلم را براى تماشاگران محصول فعلى، بازگو كنند. آن اپيزود بخشى از تاثيرش را از نگفتن ها مى گرفت. با توجه به بازى خوب رادان و معتمدآريا، و فيلمنامه به شدت حساب شده، خيلى زود با شخصيت ها همدردى مى كرديم بى اين كه خيلى چيزها را بدانيم و همين بيچاره مان مى كرد. اين كه آدم هاى قصه از كجا آمده اند و چطور به اين روز افتاده اند. اين كه قبلاً جورى زندگى مى كرده اند را در ذهن خودمان مى ساختيم. اين نگفتن هاى داستانى ذهن مان را درگير مى كرد و استفاده خوب بنى اعتماد از لوكيشن و شخصيت هاى فرعى جذاب اش (مثل هميشه با بازى خيلى خيلى خوب شاهرخ فروتنيان در نقش دكتر) ما را با خودش مى برد. آن وقت ها فيلم درست به همان تپه سرسبزى مى مانست كه مادر و فرزند معلول روى آن زندگى مى كردند. بالاى تپه را مى ديديم و كل فضا را نه. حالا اما براى رسيدن گيلانه به مدت زمان يك فيلم بلند، همه چيز آنقدر گفته مى شود كه تاثير سابق از بين مى رود. (بخش اول فعلى فيلم، يك عيب ديگر هم دارد. بهرام رادان كه در نقش مرد معلول خيلى خوب است، نقش كوتاهش به عنوان پسر رشيد خانواده را زيادى «آرتيستى» بازى مى كند.)
با اين وجود برويد فيلم را ببينيد و باور كنيد كه هنوز تاثيرگذار است. كم تر فيلمى در سينماى ايران ساخته شده كه اين قدر لج آدم را از جنگ درآورد. كارگردان هاى اپيزود اول اين قدرت را دارند كه با امكان محدود و هزينه اندك، فضاى پر از خوف و درد جنگ را در توقفگاه هاى اتوبوس گيلانه و فرزندش بسازند. آدم آرزو مى كند ديگر چنين شرايطى پيش نيايد. زير پوست شهر را كه مى ديديم، خيال مان راحت بود كه خيلى از مشكلات آن خانواده فقير براى ما پيش نخواهد آمد، يا حداقل بعيد است. جنگ اما معمولاً اهل مساوات است. با همه يك جور رفتار مى كند.
یكشنبه,10 مهر 1384 - 14:52:42

اين مطلب را براي يک دوست بفرستيد صفحه مناسب براي چاپگر
آرشيو

نظرات

اضافه کردن نظر جدید
:             
:        
:  
:       





             

استفاده از مطالب و عكس هاي سايت سينماي ما فقط با ذكر منبع مجاز است | عكس هاي سایت سینمای ما داراي كد اختصاصي ديجيتالي است

كليه حقوق و امتيازات اين سايت متعلق به گروه مطبوعاتي سينماي ما و شركت پويشگران اطلاع رساني تهران ما  است.

مجموعه سايت هاي ما : سينماي ما ، موسيقي ما، تئاترما ، دانش ما، خانواده ما ، تهران ما ، مشهد ما

 سينماي ما : صفحه اصلي :: اخبار :: سينماي جهان :: نقد فيلم :: جشنواره فيلم فجر :: گالري عكس :: سينما در سايت هاي ديگر :: موسسه هاي سينمايي :: تبليغات :: ارتباط با ما
Powered by Tehranema Co. | Copyright 2005-2009, cinemaema.com
Page created in 1.45573306084 seconds.