ما آدم های خاطره بازی هستیم : گفت و گو با تهیه كننده، كارگردان و مجری برنامه «نقره»؛ :: سينمای ما :: پايگاه خبری - تحليلی سينمای ايران

سینمای ما - مریم ضیغمی: برنامه تلویزیونی «نقره» برنامه ای جالب و متفاوت با سایر برنامه های چند سال اخیر است كه روزهای جمعه ساعت 12 ظهر از شبكه اول سیما پخش می شود. «نقره» برنامه جذاب و پر از خاطره است و منصور ضابطیان نویسنده، طراح و یكی از كارگردان ها، محمد صوفی تهیه كننده و یكی دیگر از كارگردان ها و احسان كرمی به عنوان مجری این برنامه حضور دارند. این گفت و گورا با 3 خاطره باز این روزهای تلویزیون بخوانید.

محمد صوفی

آقای صوفی به شكل مختصر برای خوانندگان ما درباره فعالیت كاری خود بگویید؟

از سال 79 وارد تلویزیون شدم. مجموعه های مستند «تو جغرافیای فریاد» و «خدا همین نزدیكی هاست» را كار كردم. با آقای ضابطیان برنامه های مشتركی چون فرش واژه، بخشی از ویژه برنامه های نوروزی سال های 85 و86 را در اصفهان و تخت جمشید كار كردیم. قرار است با منصور ضابطیان فیلم تلویزیونی «ارثیه» را برای شبكه اول بسازیم. در حال حاضر مدیر انجمن سینمای جوانان ایران دفتر استان تهران هستم.

چه طور شد تهیه برنامه «نقره» به شما واگذار شد؟

سال هاست كه با آقای ضابطیان چه به عنوان تهیه كننده و چه به عنوان كارگردان، طرح ها وایده های خود را ساخته ایم. شبكه از ما خواست برنامه ای را كار كنیم. ما نیز ایده و طرح خودمان را سال گذشته به شبكه ارائه دادیم و كار كردیم.

یعنی طرح و ایده اولیه خودتان بود كه به شبكه دادید؟

بله- خیلی وقت بود زمانی كه با دوستان هم نسل مان می نشستیم همه با هم از گذشته و یادش بخیرها حرف می زدیم. همین یادش بخیرها ایده ای برای ساخت یك برنامه تلویزیونی شد كه تداعی گذشته بود. طرح اولیه اش همین شكل بود و نتیجه و حاصلش آن چیزی است كه شاهدش هستید.

استقبال كم نظیر مردم باعث نمی شود كه برنامه را ادامه دهید؟

فكر نمی كنم كه برنامه را ادامه دهیم به این دلیل كه احساس می كنیم بیش از این نمی خواهیم مردم را اشباع كنیم یا خیلی غرق درگذشته كنیم. فكر می كنم در حد 26 قسمت كافی باشد. ما حدود یك سال و نیم است كه درگیر این پروژه هستیم. درست است كه برنامه از آذر گذشته روی آنتن رفته است ولی شاید من و آقای ضابطیان 4 یا 5 ماه توی آرشیو سازمان صدا و سیما بودیم تا تصاویر مربوط به برنامه را پیدا كنیم و یك مقداری خسته شده ایم و ادامه اش هم نخواهیم داد.

این برنامه ظهر جمعه ها پخش می شود بهتر نیست در یك ساعت بهتری مثلا غروب یا شب، پخش شود؟

خودمان فكر می كنیم زمان مناسبی است. زیرا جمعه ها برنامه می تواند بیشترین بیننده را داشته باشد. آدم هایی كه از صبح درگیر كارهایشان بودند، ظهر كاری ندارند و پای برنامه می نشینند. در این ساعت هنوز مردم تصمیمی نگرفته اند كه جایی بروند.

شما با آقای ضابطیان چه قدر تعامل دارید تا قسمت های مختلف آماده پخش شود؟

من و آقای ضابطیان به طور مشترك كارگردانی برنامه «نقره» را برعهده داریم. البته تعامل ما به این برنامه برنمی گردد بلكه ارتباط مان از سال 73 آغاز شد. از سال 79 وارد تلویزیون شدیم. مجموعه های مستند مختلفی در كنار هم ساختیم. مجموع كارها باعث شد كه ایده هایمان نزدیك به یكدیگر شود و در كنار هم اطمینان خاطر و تعامل خوبی داشته باشیم.

فكر می كردید این همه از برنامه استقبال شود؟

به هر حال خودمان پیش بینی هایی می كردیم. در جلسات اولیه تصورش را می كردیم بیننده خودش را پیدا كند و اكنون هم شاهد هستیم كه بیش از تصورمان برنامه مورد توجه بینندگان واقع شده است.

تفاوت برنامه «نقره» با سایر برنامه هایی كه در تلویزیون ساخته شده در چیست؟

ما سعی كردیم در برنامه كار مشخصی كنیم كه در برنامه های دیگر تلویزیونی اتفاق نمی افتد و یك محدوده سنی خاصی را هدف بگیریم و آن ها بین 27 تا 40 سال هستند، البته این برنامه بیننده كوچك و بزرگ هم دارد. زیرا بزرگ ترها با ما خاطرات مشتركی دارند و برای كوچك ترها هم برنامه جذاب است.

خودتان چه قدر آدم خاطره بازی هستید؟

من فكر می كنم همه كسانی كه توی این پروژه هستند بچه های خاطره بازی اند.

منصور ضابطیان

آقای ضابطیان در ابتدا به طور مختصر درباره فعالیت های خود صحبت كنید؟

من دانش اندوخته علوم آزمایشگاهی از دانشگاه علوم پزشكی گیلان و رشته سینما از دانشگاه تهران هستم. كار مطبوعاتی را از سال 1375 و كار در تلویزیون را از سال 1377 با نویسندگی مجموعه «وكیل محله» آغاز كردم. سپس عضو گروه نویسندگان سریال های «بدون شرح»، «پاورچین»، «باغچه مینو» و «آنچه می بینیم، آن چه هست» شدم. نویسندگی، طراحی و مجری گری برنامه «فرش واژه» را برعهده داشتم. یكی از مجریان برنامه «مردم ایران سلام» بودم و كارهای زیادی در تلویزیون و رادیو انجام دادم.

به سراغ برنامه «نقره» برویم. مهمان ها و بخش هایی را كه پخش می شود چه طور انتخاب می كنید؟

بعد از جلسات زیادی كه با گروه مشاوران برنامه داشتیم به یك سری افراد دهه 60 و اوایل دهه 70 رسیدیم و افرادی را انتخاب كردیم كه مدتی است ندیدیم شان و یا كم تر دیدیم شان و دوست داشتیم نقدی به خاطره هایمان بزنیم و ببینیم امروز آن ها چه كار می كنند. بعضی از میهمانانمان این گونه انتخاب می شوند. درباره انتخاب آیتم ها باید بگویم، به اتفاق آقای صوفی چند ماه تابستان گذشته را در آرشیو تلویزیون گذراندیم. برنامه های قدیمی را نگاه می كردیم. آن هایی را كه به نظرمان قابلیت پخش دارند و برای مردم جالب است انتخاب می كردیم مثلا مردم 20 سال پیش چگونه زندگی می كردند یا چه برنامه هایی در آن دوران پخش می شد مثل دیدنی ها، سلطان و شبان و مجموعه های نمایشی و غیرنمایشی را انتخاب كردیم. جست و جو خیلی سخت ولی لذت بخش و دلپذیر بود. سپس با برنامه ریزی به یك چیدمان خاص رسیدیم كه چه مهمانی دعوت شود. بعد آیتم های مربوط را پخش كنیم، یا برعكس ابتدا آیتم و براساس آن میهمان را انتخاب كنم.

گزارش ها را چه طور آماده می كنید؟ مثلا چه طور در برنامه ای كه راجع به رادیو بود سراغ بهناز جعفری رفتید یا برای كتاب و دفتر قدیمی اول دبستان سراغ امیر شهاب رضویان رفتید و یا برای آبگوشت به سراغ فرهاد آئیش؟

در ابتدا باید بگویم آن ها گزارش نیست بلكه آثار مستندی است كه ساخته می شود انتخاب مستندها هم بستگی به موضوعاتی كه برای نسل ما جالب است دارد. به طور مثال چه كتاب و دفترها و چه درس هایی می خواندیم و یا آبگوشت به عنوان غذایی از یاد رفته كه بد نباشد مردم غذای سنتی خودمان را بخورند. برای رادیو نیز خیلی مبتنی بر ارتباطاتی كه سال ها در فضای ژورنالیستی كار می كنم دارد زیرا به عرصه سینما و تلویزیون آشنا هستم و می دانم علاقه مندی آدم ها چیست سعی می كنم براساس شناختی كه از آدم ها دارم به سراغ افراد مختلف بروم.

چرا دكورتان قدیمی نیست؟

ما اصلا نخواستیم یك برنامه قدیمی بسازیم. اتفاقا نگاه مدرنی به ماجرای خاطره بازی داریم و اصلا هم نمی خواهیم حسرت گذشته را بخوریم. ما می گوییم در گذشته خیلی چیزهای خوب و بد داشتیم. در برنامه صندوق خانه مان گزارش هایی درباره وضعیت بد نان، مسئله طرح ترافیك و آموزش رانندگی و گزارشی از ورزش مدارس پخش كردیم كه در طول این سال ها تصحیح شده اند. ما تمامی خاطرات گذشته را در فضایی مدرن می گوییم و حرف امروز را می زنیم پس باید از فضای مدرن استفاده كنیم.

عكس هایی كه بزرگ كردید و به دكور اضافه می كنید چه طور پیدا می كنید؟

عكس های برنامه یك سری عكس های قدیمی است كه حال و هوای دهه های 50 و 60 را دارد. آلبوم آدم های دور و اطرافمان را جست و جو می كنیم و عكسی را كه پتانسیل بزرگ شدن دارد امانت می گیریم و بزرگ می كنیم همین یك جست و جوی جالبی بود.

چرا آقای كیومرث مرادی (مجری سابق برنامه) را عوض كردید؟

آقای مرادی قرارداد یك فصل یعنی 13 برنامه با ما داشت. وی كارگردان تئاتر است و بعد از عید درگیر كار تئاتر بود، طبیعتا نمی توانست وقت زیادی را برای برنامه ما بگذارد. سپس سعی كردیم تغییری بدهیم تا او به كارهای خود برسد.

مطمئنا گزینه های زیادی برای اجرا داشتید چرا آقای «احسان كرمی» را انتخاب كردید؟

هم بله و هم خیر. گزینه هایی بودند. خیلی از مجریان معروف دوست داشتند برنامه نقره را اجرا كنند ولی با احترامی كه به همه آن ها می گذاشتیم 2 گزینه برای انتخاب مجری برنامه داشتیم كه كار سختی بود. یكی از گزینه ها این بود كه مجری برنامه تا به حال دیده نشده باشد و با برنامه نقره دیده و معرفی شود. سعی كردیم در عرصه اجرا یك آدم جدید معرفی كنیم كه بعد اگر پرسیدند آقایان مرادی یا كرمی چه كسانی هستند بگویند مجریان برنامه نقره هستند یك گزیده دیگرمان سواد بالای آن بود.

فكر می كنید دلایل موفقیت تان چیست كه برنامه این قدر بازتاب دارد؟

من خوشحالم كه شما ازموفقیت برنامه حرف می زنید و ذوق زده ام كردید. در كشورمان آدم هایی هستند كه گذشته ها را دوست دارند در مكالمات روزمره خودمان در یك مهمانی می بینیم بلافاصله همه خاطرات قدیمی سرباز می كند. وقتی شما بتوانید علاقه مندی مردم جامعه را كشف كنید و برنامه ای براین اساس بسازید به طور حتم مورد توجه مردم قرار می گیرد. خوشحالم كه برنامه مورد استقبال مردم و شما دوستان مطبوعاتی قرار گرفته است.

نمی شد در یك ساعت بهتری برنامه پخش می شد؟

زمان برنامه به باكس های تلویزیون بستگی دارد كه چه باكس خالی داشته باشند. فكر می كنیم زمان بدی ندارد مردم از خواب بیدار می شوند و در این ساعت تقریبا یك وقت مرده ای دارند كه نقره می تواند آن را پر كند. جدای از آن هدف دیگری هم داشتیم كه وقتی مردم برنامه را ببینند تحریك شوند و تلنگری باشد و تا چند ساعت بعد از پخش برنامه درجمع خانواده به خاطره گویی بپردازند كه این اتفاق هم افتاد. اگر برنامه شب پخش می شد وقت خواب بود و مردم دیگر زمانی برای خاطره گویی نداشتند.

جمله ثابت پایان برنامه «ما را ببخشید كه از خاطره ها صحبت می كنیم آخر ما آدم های خاطره بازی هستیم» را از كجا پیدا كردید؟

هر چیزی باید یك ماركی داشته باشد. جدای از آن كه برنامه، برنامه تك وخاصی بود نامش هم دوست داشتیم تك و خاص باشد و در ذهن بماند «ما را ببخشید كه از خاطره ها صحبت می كنیم آخر ما، آدم های خاطره بازی هستیم» همان لگو یا مارك برنامه است كه تا نام برنامه «نقره» به زبان بیاید مردم بگویند یك سری آدم های خاطره باز دور هم جمع شده اند و برنامه را ساخته اند كه بینندگان برنامه هم مثل خودشان خاطره باز هستند و تعداد شان هم كم نیست.

احسان كرمی

آقای كرمی شما نیز به شكل مختصر درباره كارهای هنری تان برایمان بگویید؟

دانش آموخته رشته هتل داری و تشریفاتم. از طریق «صادق عبدالهی» و «ژیلا امیرشاهی» مجری موفق تلویزیون به استودیوی صدای شهر رادیو تهران معرفی شدم و «پری چهر مهربان» تست مجری گری از من گرفت و انتخاب شدم. در آن دوران بعد از چند اجرای 5 دقیقه ای در رادیو «حسن تبار» تهیه كننده رادیو تهران، اجرای یك برنامه 3 ساعته زنده را به من محول كرد و سپس به جمع برنامه «جمعه ایرانی» رادیو پیوستم و هم چنان در برنامه های مختلف رادیو همكاری ام به عنوان بازیگر و مجری ادامه دارد.

چه طور شد بعد از كیومرث مرادی شما برای این برنامه انتخاب شدید؟

در حال حاضر در رادیو تهران و ایران مشغول به كار هستم و از سوی تهیه كننده، پیشنهاد اجرای برنامه «نقره» شد. البته قبل از این برنامه نیز چندین پیشنهاد اجرا در تلویزیون داشتم ولی چون به معیارهایم نزدیك نبود نپذیرفتم. ولی خودم بیننده برنامه «نقره» بودم و زمانی كه به من پیشنهاد شد چون خیلی به معیارهایم نزدیك بود، بلافاصله قبول كردم.

معیارهای شما چه بود؟

برای كسی كه می خواهد اولین كار تلویزیونی اش را انجام دهد خیلی مهم است كه انتخابش، انتخاب درستی باشد. حضور تیم حرفه ای و دكور كار برایم خیلی اهمیت داشت هم چنین دوست داشتم در برنامه ای ظاهر شوم كه فرم و ساختار آن با نحوه اجرایم هماهنگ باشد كه نقره به این معیارهایم نزدیك بود.

حالا آدم معروفی شده اید، چرا كه هر هفته یك ساعت روی آنتن هستید. نظرتان راجع به شهرت چیست؟

من آن قدر مشهور نشده ام كه مردم مرا بشناسند. شهرت مثل شمشیر دولبه می ماند آدمی كه وارد كار حرفه ای می شود و به شهرت می رسد باید پیه یك سری چیزها را به تن خود بمالد. من شهرت را خیلی دوست دارم نه به خاطر این كه از شهرت استفاده شخصی كنم، بلكه شهرت را دوست دارم چون همیشه با مردم باشم. معتقدم در رویدادهای مختلف اجتماعی آدم های مشهوری كه با لطف و اقبال مردم مواجه هستند، می توانند تاثیرگذار باشند. تمام سعی من این است كه با استفاده از شهرت بتوانم تاثیر مثبتی روی رویدادهای مختلف اجتماعی و روند رو به رشد جامعه داشته باشم.

شما تنها سوالات نوشته شده را از میهمان می پرسید یا به طور بداهه هم این كار را انجام می دهید؟

در كار زیاد از بداهه استفاده نمی كنم. به خاطر این كه برنامه چارچوبی دارد. خودم نیز چارچوب را دوست دارم و ترجیح می دهم از آن خارج نشوم. ضمن این كه آقایان ضابطیان و صوفی انسان های خوش فكری هستند. البته اگر مواقعی احساس می كنم كه نیاز است بداهه صحبت كنم به طور حتم این كار را خواهم كرد.

قبل از اولین اجرای برنامه تان كه روی آنتن برود با كیومرث مرادی (مجری قبل) مشورت داشتید؟

بله، در دفتر آقای ضابطیان با هم صحبت كردیم، آقای مرادی تجربه 13 برنامه را داشت من نیز سعی كردم از نظرات و پیشنهادهای او استفاده كنم.

بهترین گفت و گوی تلویزیونی كه در برنامه «نقره» داشتید مربوط به كدام میهمانتان بود؟

كنار جلال مقامی نشستن برایم خیلی لذت بخش بود.

ویژگی برنامه از نگاه شما چیست؟

در این برنامه به خاطرات 30 سال گذشته رجوع می كنیم 30 سال شاید خیلی زمان طولانی نباشد ولی وقتی برنامه را می بینید احساس می كنید كه طی این مدت خیلی درگیر مسائل اجتماعی و شخصی خودمان شده ایم. در مرور خاطرات می بینیم كه آحاد مختلف مردم، فقیر، ثروتمند، تحصیل كرده و .... همه در یك شرایط خاصی بودند مانند جنگ كه برای همه اقشار بود یا نمایش عروسكی «آفتاب و مهتاب» كه به دلیل تعداد شبكه های تلویزیونی همه بیننده این برنامه بودند و مثل امروز مردم درگیر رایانه، اینترنت و ماهواره نبودند و همه مردم خاطرات 30 سال گذشته را تجربه كردند فكر می كنم به همین خاطر، نقره موفق بوده است.

نظرتان را راجع به جمله پایانی خود در برنامه «نقره» بگویید؟

جمله پایانی، جمله خیلی خوبی است ولی زمان می برد تا من جمله را مال خودم كنم. در دیداری كه با مجری تلویزیون خانم «ژیلا صادقی» داشتم او به من گفت ایراد كار شما این است كه هنوز آن جمله را مال خودت نكردی ولی این جمله را دوست دارم. پایان برنامه همیشه می گویم كه«ما را ببخشید كه از خاطره ها صحبت می كنیم آخر ما آدم های خاطره بازی هستیم».