نگار مفيد

سینمای ما -  شبكه تلويزيوني فارسي١ به دنياي ديجيتالي ماهواره رسيد و پخش سريال‌هاي تلويزيوني مهم و پرطرفدار دنيا را با دوبله فارسي آغاز كرد. اين خبر، در حالي نقل محافل تلويزيوني شده كه مسوولان و دست‌اندركاران تلويزيون ايران با بحران تماشاگر روبه‌رو شده‌اند و مخاطبانشان به دلايل مختلف مثل جانبداري يا پخش برنامه‌هاي كم‌طرفدار به آنها ايراد مي‌گيرند و سايت‌هاي طرفدار دولت نيز اين تولد را هشدار داده‌اند.

شبكه تلويزيوني فارسي‌١، زير نظر روپرت مرداك مديريت مي‌شود.كسي كه بنيانگذار نيوزكورپورشين است و شبكه‌هاي تلويزيوني مختلفي را اداره مي‌كند. او كه يك يهودي ايتاليايي‌الاصل است، شبكه‌هاي تلويزيوني مختلفي را در شركت خود راه‌اندازي كرده و با اين شبكه تازه قصد دارد تا مخاطبان فارسي‌زبان را به سمت شبكه‌هاي خود بكشاند.گروه كارمندان اين شبكه، افغاني هستند، اما افغاني‌هايي كه سال‌ها در ايران زندگي كرده‌اند و مي‌توانند فارسي را با لهجه ايراني صحبت كنند. اما مشكل اصلي اين شبكه با متن‌هايي است كه براي دوبله در اختيار كارمندان قرار مي‌دهند. دوبله اين برنامه‌ها، معمولا دوبله درستي نيست و مخاطب، خط داستان را گم مي‌كند.ظاهرا برخي از مسوولان صداوسيما معتقدند اين يك پيروزي براي شبكه‌هاي تلويزيوني ايران به حساب مي‌آيد. البته پيش از اينها، عزت‌الله ضرغامي درباره شبكه بي‌بي‌سي فارسي نيز گفته بود اين شبكه را تهديد حساب نمي‌كند اما اين روز‌ها از سوي برخي دستگاه‌ها و شخصيت‌ها به كرات درباره نقش و تاثير اين شبكه تلويزيوني در حوادث پس از انتخابات موضعگيري‌هاي تندي شنيده مي‌شود. برخي كارشناسان بر اين باورند كه ساده‌انگاري مديران رسانه ملي و عملكرد‌هاي نادرستي كه منجر به كاهش سطح اعتماد مردم به صداوسيما شده است، مي‌تواند انگيزه خوبي براي برخي صاحبان رسانه‌ها در آن سوي آب‌ها باشد تا با اين تصور كه در جذب مخاطبان ايراني موفق خواهند شد به فكر راه‌اندازي شبكه‌هاي فارسي‌زبان بيفتند.شبكه ماهواره‌اي فارسي١، اولين شبكه تلويزيوني فارسي‌زباني كه روي بيننده‌هاي داخل ايران زوم مي‌كند، نيست. نزديك به يك سال پيش نيز شبكه mbc Persia به مديريت يك سعودي‌الاصل متولد شد و به صورت ٢٤ ساعته، فيلم‌هاي سينمايي را با زيرنويس فارسي پخش مي‌كند.
علتي كه اين شبكه نتوانست مخاطب ويژه ايراني را راضي كند، انتخاب فيلم‌ها و زيرنويس نادرست فارسي آن بود. اما پاي شبكه سوم هم در ميان است. مسوولان شبكه تلويزيوني TV Persia اعلام كرده‌اند، دومين شبكه تلويزيوني خود را براي پخش سريال‌هاي تلويزيوني راه‌اندازي مي‌كنند. اين شبكه‌هاي تلويزيوني قصد خبررساني ندارند و تنها به قصد رسيدن به يكي از ارزش‌هاي خبري تازه، يعني سرگرمي متولد شده‌اند و اين، همان چيزي است كه منتقدان دولتي صدا و سيما، دست‌اندركاران تلويزيون ايران را به آن متهم مي‌كنند. اين گروه از منتقدان دولتي كه افرادي مثل جواد شمقدري در اين گروه قرار مي‌گيرند، معتقدند صداوسيما در روزهاي درگيري‌هاي خياباني بعد از انتخابات درست عمل نكرده و برنامه‌هاي سرگرم‌كننده‌اي براي مخاطب خود پخش نكرده است. گروه ديگري هم هستند كه معتقدند صداوسيماي ايران، حضور اين شبكه‌هاي تلويزيوني فارسي‌زبان را خطر حساب نمي‌كند و آنها خيلي پيش از اينها، درباره اين شبكه‌ها و شبكه‌هاي خبري ديگر به مسوولان صداوسيما هشدار داده‌اند. تكيه اين شبكه‌هاي فارسي‌زبان تازه متولد شده، روي سريال‌هاي تلويزيوني خارجي است. سريال‌هايي كه با كمي تاخير، حتي دستفروش‌هاي كنار خيابان هم دي‌وي‌دي‌هايشان را مي‌فروشند اما همچنان براي مسوولان تلويزيون ايران خطري احساس نمي‌شود و در مقابل اين سريال‌ها موضعي غيرقابل باور دارند. به همين دليل بود كه وقتي گروه دوبلورهاي ايراني، كار روي سريال‌هاي لاست و فرار از زندان را آغاز كردند،‌ مديران شبكه‌هاي تلويزيون ايران با جديت اعلام كردند قصد پخش اين سريال‌ها را ندارند و قرار است اين سريال‌ها در شبكه‌ رسانه‌هاي تصويري توزيع شوند. البته داستان ديگري نيز در پشت پرده در جريان است كه به حق كپي‌رايت برمي‌گردد.به نوشته وبلاگ محمد تاجیک ، اين حق كپي‌رايت داستان دنباله‌داري است كه باعث مي شود شبكه‌هاي راه‌اندازي شده، بتوانند سريال‌ها را همزمان با پخش از شبكه‌هاي اصلي نمايش دهند. در صفحه «درباره ما» سايت فارسي‌١ اين توضيح داده شده است كه آنها حق پخش آثار را خريداري كرده‌اند و سعي دارند در كوتاه‌ترين زمان، در سطح ديگر شبكه‌هاي اصلي بالا بياورند و از آنجايي كه روپرت مرداك، يكي از اصلي‌ترين گردانندگان تلويزيون‌هاي ماهواره‌اي است و ٥٣ شبكه تلويزيوني در اختيار دارد، برخي مي‌گويند بعيد نيست كه پنجاه و چهارمين شبكه تلويزيوني‌اش، تبديل به يكي از پرطرفدارترين شبكه‌ها شود. با اين توصيفات، كمي عجيب و عجولانه به نظر مي‌رسد كه مرتضي ميرباقري، معاون سيماي ايران مي‌گويد: «مردم ايران، آمادگي ديدن چهار سريال در ماه رمضان را ندارند.» البته درگيري‌هاي مربوط به سرگرمي‌سازي در تلويزيون ايران، بحثي قديمي است و به آن گروه منتقدان تندرو بازمي‌گردد كه اعتقادشان همان اعتقادهاي كهنه‌اي است كه براي تلويزيون، نقش آموزش را پررنگ‌تر مي‌بينند و نقش سرگرمي را انكار مي‌كنند. ميرباقري مي‌گويد: «نهادهاي مذهبي به ما تذكر مي‌دهند كه شما در ماه مبارك رمضان، وقتي پخش برنامه‌هاي نمايشي را شروع مي‌كنيد، فاصله‌اي هم قرار ‌دهيد تا مردم به عبادت‌شان برسند.» اين درگيري‌ها و حاشيه‌هاي مربوط به تلويزيون‌هاي تازه متولد شده، تا جايي ادامه پيدا مي‌كند كه در همين فرصت ١٠ روزه‌اي كه از تولد آن مي‌گذرد، خطري جدي براي مسوولان به حساب مي‌آيد و بايد منتظر تصميم‌گيري‌هاي مسوولان صداوسيما نشست؛ مسوولاني كه به نظر مي‌آيد خیلی قصد دورانديشي ندارند.