سینمای ما - عضو هیئت داوران مسابقه سینمای ایران بیست و نهمین جشنواره فیلم فجر از سخنان داوری‌های این دوره از جشنواره را کاملاً نخبه‌گرا ارزیابی کرد.، جابر قاسمعلی در جریان داوری‌های این دوره از جشنواره با اظهارنظرهایی روبرو شد که موجب رنجش او شد و نوع برخوردی که برخی از هنرمندان با داوران داشتند به دور از نگاه‌های صنفی ارزیابی کرد.
این فیلمنامه‌نویس امسال در کنار ابوالقاسم طالبی، حسن عباسی، جهانگیر الماسی، علی معلم و مجید انتظامی فیلم‌های حاضر در بخش مسابقه سینمای ایران را داوری کرد؛ بخشی که خبرساز شد و صحبت‌های بسیاری در مورد تعداد زیاد فیلم‌های حاضر در آن به میان آمد و تعدادی از تدوینگران و فیلمنامه‌نویس یک فیلم اعلام کردند مایل نیستند کارشان مورد داوری قرار بگیرد و رضا میرکریمی به طور مشخص از ترکیب داوران انتقاد کرد.
نتیجه کار داوران جشنواره فیلم فجر به ترتیبی بود که چندان تفاوتی با ارزیابی عموم از برترینها نداشت و همین مسئله هم از منظری دیگر مورد انتقاد قرار گرفت و برخی چنین عنوان کردند که حضور یکی دو چهره در میان داوران سرنوشت آرا را روشن کرده است.
مجموعه حواشی بعد از معرفی داوران جشنواره به وجود آمد تا اعتراض یک کارگردان و در ادامه سخنان یکی از اعضای هیئت داوران و اظهارنظرهای او خطاب به سینماگران، هیئت داوران فیلم فجر را بیش از هر سال دیگری به واکنش وادارد و در نهایت نیز روز اعطای جوایز از میان هیئت شش نفره داوران فقط سه نفر روی سن حضور داشتند و به برترینها جایزه دادند.
تحلیل و بررسی عملکرد هیئت داوران بیست و نهمین جشنواره فیلم فجر از نگاه سینماگران نشان از انتقادهای جدی نسبت به این هیئت داشت، اما از سوی دیگر اعضای هیئت داوری نیز نسبت به واکنش‌های سینماگران در طول جشنواره و اظهارنظرها درباره عملکرد آنان سخنانی دارند.
جابر قاسمعلی همه آنچه در مورد هیئت داوران جشنواره مطرح شده بود، بررسی کرد و به ابهامات موجود در عملکرد این هیئت پاسخ داد.
- یکی از منتقدان در گفت‌و‌گویی اعلام کرده بود، نقش علی معلم در اعطای جوایزی که روز مراسم پایانی جشنواره فیلم فجر به برگزیدگان تعلق گرفت بسیار پررنگ بوده و او برای به نتیجه رساندن نظر خود زحمت زیادی کشیده است. جو موجود در هیئت داوران چنین بود که این سخنان صحت داشته باشد و نقش یکی از داوران در مورد اهدای جوایز پررنگ‌تر از باقی باشد؟
نمی‌دانم آن فردی که این سخنان را بیان کرده چطور در شرایطی که در جلسات هیئت داوران حضور نداشته می‌تواند چنین ادعایی کند. به اعتقاد من این در ادامه سناریویی است که از قبل علیه داوران جشنواره طراحی شده بود؛ اینکه داوران می‌خواهند به فیلم‌های دولتی جایزه بدهند. این اتفاق نیافتد و یکی از نخبه‌گراترین جوایز در این دوره از جشنواره اهدا شد. حالا این سخنان بعد از به نتیجه نرسیدن پروژه قبلی، سناریوی جدیدی است. این دوره از جشنواره فیلم فجر به فیلمسازان نخبه و روشنفکر جایزه داد و بعد از بی‌حرمتی‌هایی که به هیئت داوران صورت گرفته حالا این مسئله مطرح می‌شود.
- برای رد این سناریو و بیان آنچه در جلسات هیئت داوران رخ داده، توضیح می‌دهید آخرین جلسه داوری که مربوط به اعلام برترینها بود، چطور گذشت؟
اعضای هیئت داوران روز آخر 11 ساعت بحث کردند؛ ما از ساعت پنج بعد از ظهر وارد جلسه شدیم و تا سه نیمه شب مشغول بحث بودیم. اگر قرار بود 11 ساعت بحث ما به اینجا برسد که نظر آقای معلم اعمال شود، 11 دقیقه صحبت برای بیان نظرات ایشان و جمع‌بندی‌ها کفایت می‌کرد!
- دلیل اینکه هیئت داوران فیلم‌های «یه حبه قند» رضا میرکریمی و «سعادت آباد» مازیار میری را به نوعی نادیده گرفت، چه بود؟
میرکریمی به صراحت خودش اعلام کرد حاضر نیست از دست این هیئت داوران نخبه‌ستیز جایزه بگیرد. وقتی میرکریمی آنقدر حمیت صنفی ندارد که حداقل به حرمت برخی از اعضای داوران که عضو خانه سینما هستند این جمله نازیبا را نگوید، واقعاً داوران باید چه کار می‌کردند؟ میرکریمی هیئت داوران را متهم به عامی‌گری می‌کند و تاکید می‌کند که علاقه‌ای ندارد از این داوران جایزه بگیرد. در این شرایط چه کار باید می‌کردیم؟ باید به او جایزه می‌دادیم و می‌گفتیم برخلاف اینکه داورانی سطحی هستیم می‌خواهیم به تو جایزه بدهیم. حداقل من به دلیل توهینی که به من صورت گرفته بود فیلم او را ندیدم.
این فیلم را دیدم و آن را در پنج شش رشته از جمله فیلمنامه نامزد کردم. ظاهراً دیگر داوران تمایلی به این فیلم نداشتند و آن را واجد کیفیت هنری نمی‌دانستند. «سعادت‌آباد» از نگاه من فیلم خوبی بود و علاوه بر آن میری همانند میرکریمی به هیئت داوران توهین نکرده بود. همین طور من فیلم بهرام توکلی را هم در پنج شش رشته نامزد کرده بودم، اما نظر داوران چیز دیگری بود.
- «مرهم» را ندیدید؟ نظری در مورد اینکه فیلم داودنژاد که به اعتقاد بسیاری اثری قابل توجه است به بخش مسابقه راه پیدا نکرده، ندارید؟
این فیلم در بخش مسابقه نبود و از این رو آن را ندیدم و نمی‌توانم در مورد آن نظر دهم.
- قبول دارید حضور بعضی چهره‌ها در جمع هیئت داوران از جمله اسدالله نیک‌نژاد حجم انتقادها از ترکیب داوران را بیشتر کرد؟
جشنواره فیلم فجر گرایش مردمی دارد، اما سیاست‌گذاران آن دولتی هستند و کسی در این قضیه شکی ندارد. اینکه نیک‌نژاد ابتدا به عنوان داور جشنواره دعوت می‌شود و بعد از داوری خارج شده و مهمان جشنواره می‌شود، تصمیم سیاست‌گذاران بود و ربطی به هیئت داوری نداشت. برخی از قبل علیه داوران جو ساختند و ما را متهم به داوری دولتی کردند.
من امروز در کمال سربلندی اعلام می‌کنم جوایز هیئت داوران بیست و نهمین دوره جشنواره نه تنها رویکرد دولتی نداشت، اتفاقاً یکی از نخبه‌گراترین جهت‌گیری‌های سال‌های اخیر را داشت. این‌ها از جوایز ما پیداست. دوستانی که به شیوه‌ای غیرحرفه‌ای و غیراخلاقی از پیش علیه داوران جو می‌سازنند، با اعلام نتیجه داوری متوجه اشتباه خود شدند. من فقط به این دوستان می‌گویم، ما هم مردمی هستیم، ما هم آبرو و غیرت داریم، ما هم شان داریم و حاضر نیستیم اصول خودمان را و تخصص‌مان را فدای درگیری دون‌پایه حزبی کنیم. حتی آقای دوستان منتقد بعد از اعلام نتایج و روشن جهت‌گیری هیئت داوران حاضر به عذرخواهی نشدند.
- چرا در مراسم اختتامیه روی سن نرفتید؟
بیمار بودم. سه روز از دوران داوری را با تب و لرز گذراندم و با این شرایط 28 فیلم را قضاوت کردم. من با وجود تب و لرز شدید برای اینکه متهم به چیزی نشوم و اینکه نگویند بدون دیدن فیلم‌ها قضاوت کرده‌ام تمامی فیلم‌ها را دیدم و حتی یکی از فیلم‌ها را در سینمایی غیر از سینمای همیشگی دیدم تا کاری از قلم نیافتد.
- چرا از 33 فیلم مسابقه 28 فیلم را دیدید؟
سه فیلم «اخراجی‌ها 3»، «مصائب چارلی» و «گلوگاه شیطان» به داوری نرسید. ما تا ساعت 24 روز بیست و چهارم بهمن فیلم دیدیم و ساعت 30 دقیقه بامداد روز بیست و پنجم بهمن دفتر جشنواره را ترک کردیم و فردای آن روز 11 ساعت جلسه گذاشتیم تا نتیجه نهایی داوری‌ها اعلام شود.
- آقای قاسمعلی شما از نگاه‌های سیاسی به داوران و انتظار حرکت حزبی از آنان گفتید، تصور نمی‌کنید اینچنین غالب شدن نگاه سیاسی در جشنواره حاصل رویکرد مدیران است؟
من آدمی مستقل هستم و به این نتیجه رسیدم که یک آدم مستقل به درد هیچکس نمی‌خورد؛ نه این‌وری نه آن‌وری. اگر تخصصی داشته باشیم که ظاهراً به قول آقای میرکریمی نداریم از ما استفاده می‌کنند و اگر نداشته باشیم از ما استفاده نمی‌‌کنند. من به شدت از میرکریمی و دفاعیه نا‌حق منوچهر محمدی از او رنجیده‌ام و معتقدم برای این دوستان شان انسانی اصلا اهمیتی ندارد و هنوز که هنوز است رفتارهای حزبی دهه 50 و 60 را انجام می‌دهند و قطعاً نتیجه این رفتارها به نفع سینمای ایران نیست.
.jpg)
در صورت علاقه به درج آگهي در پايگاه خبري تحليلي سينماي ما می توانید با شماره تلفن های دفتر سایت تماس بگیرید.
.jpg){kind=link}