| | |
سینمای ما- امسال به شکل استثنایی و عجیبی مسئولیت پخش 10 فیلم ایرانی را برای حضور در جشنوارههای جهانی برعهده دارم که از این تعداد هشت فیلم اثر اول یا دوم کارگردان آن است. حمایت از نسل جدید فیلمسازان و سینماگران ایرانی با توجه به تلاشی که این طیف برای ارائه آثار متفاوت دارند می‌تواند برای سینمای ایران ثمربخش باشد.
برخی از این 10 فیلم در حد و اندازه‌ای که تصور می‌کردم در جشنوارههای خارجی مورد توجه قرار گرفتند و تعدادی خواسته‌ها و انتظارات را کمتر برآورده کردند؛ با نگاهی کلی‌تر به این جزئیات می‌توان چنین نتیجه گرفت که وضعیت برای سینمای ایران در جشنوارههای جهانی چندان خوب نیست و نکته قابل توجه این است که این مسئله لزوماً به مسائل کیفی و هنری فیلم‌ها بازنمی‌گردد و فاکتورهای دیگری برای رسیدن به این نتیجه تاثیرگذار بوده‌اند.
یکی از فاکتورهای مهمی که موجب کاهش توجه به سینمای ایران در جشنوارههای خارجی شده، رقم بسیار بالای تولید فیلم در کشورهای مختلف است. امروز برخی از کشورها که سال‌ها در نقشه سینمایی جهان حضور نداشتند با تعداد بالای تولیدات خود وارد میدان شده‌اند.
به عنوان مثال در جشنوارهای هماند کن حدود 3000 تا 4000 اثر به جشنواره ارائه می‌شود که همه این‌ها نشانگر بالا بودن آمار تولید فیلم است. در مورد جشنوارههای کارلو وی‌واری، مونترال و تورنتو حدود 3000 فیلم اراسال می‌شود که از این تعداد در بهترین شکل 100 اثرانتخاب می‌شود.
همه این‌ها نشان‌دهنده رقابت فشرده‌ای است که چه قبول کنیم یا نه مسائل غیرفرهنگی و هنری در نتیجه آن دخیل است. وقتی به یک جشنواره 30 تا 40 فیلم ایرانی از کانال‌های مختلف ارائه می‌شود و هیچ یک از این فیلم‌ها انتخاب نمی‌شوند واضح است این رای منفی برای کیفیت پایین این آثار نیست بلکه این یک «نه» به سینمای ایران است.
صرف‌نظر از هرگونه نگاه جانبدارانه و ناسیونالیستی وجود چنین رویکردی در جشنواتره‌های مختلف احساس می‌شود و اینجاست که می‌توان با صراحت گفت تولیدات فرهنگی و هنری قربانی مسائل سیاسی هستند. شاید این اظهار نظر را خیلی از دوستان داخل کشور برنتابند، اما من به عنوان فردی که برای پخش 10 فیلم با صدها جشنواره جهانی در ارتباط هستم متاسفانه باید بگویم سینمای ایران و فیلم‌های ایرانی قربانی شرایط سیاسی هستند.
این فاکتور که فیلم‌های حاضر در یک جشنواره فقط متعلق به یک جغرافیا نباشد به عنوان مسئله‌ای مهم در جشنواره‌ها مطرح است و در این میان سینمای ایران به عنوان سینمایی شناخته شده و مطرح طبیعتاً باید مورد توجه جشنواره‌ها قرار بگیرد، اما متاسفانه می‌بینیم این نگاه در مورد آثار ایرانی داخل کشور وجود ندارد.
ظرفیت‌های مربوط به سینمای ایران به واسطه فیلم‌های زیرزمینی و آثاری سینمایی فیلمسازانی که در ایران نیستند تکمیل می‌شود. این صرفاً یک تحلیل مستند است که با نگاهی به جشنوارههای مختلف روشن می‌شود. اگر به جشنوارههای جهانی که از ابتدای امسال برگزار شده‌اند نگاه کنیم با کمتر جشنوارهای روبرو می‌شویم که فیلم و یا فیلمساز ایرانی در آن حضور نداشته باشد، اما مسئله این است که این‌ها متعلق به داخل مرزهای ایران نیستند. سینمای زیرزمینی و یا فیلمسازان ایرانی خارج از کشور ظرفیت‌ها را از آن خود کرده‌اند.
|
