| | |
سینمای ما- كارگردان فيلم «كودك و فرشته» با اشاره به روند نمايش اين فيلم در سينماها گفت: گناه اين فيلم اين است كه به گوشه‌اي از درياي بيكران تجربيات دفاع از اين سرزمين مي‌پردازد؛ اما با اين حال به گونه‌اي است كه اگر تماشاگر به تماشاي آن بنشيند تا پايان فيلم را تماشا مي‌كند.
مسعود نقاش‌زاده درباره رضايتش از وضعيت اكران «كودك و فرشته» عنوان كرد: بهتر است بگويم اين فيلم در برنامه اكران كاملاً از بين رفته است. ما نزديك دوسال است كه درحال رايزني و تلاش هستيم تا اين فيلم به اكران درآيد. اين فيلم كه فقط از سه چهار جشنوارة داخلي و خارجي، 18 جايزه ملي و بين‌المللي كسب كرده و مخاطبان هم از تماشاي آن راضي بوده‌اند، هنگامي كه نوبت اكران آن مي‌رسد، در بدترين شرايط ممكن اكران مي‌شود. مناسبات فعلي اكران در سينماي كشور به گونه‌اي است كه فيلم‌هاي سالم و شريف يا فرصتي براي اكران نمي‌يابند يا چنان با مشكلات و تنگناهايي براي نمايش مواجه مي‌شوند كه اكران نشدن آنها بهتر است.
وي ادامه داد: اكنون پس از دوسال، به اين فيلم هشت تك سانس در چند سينما اختصاص داده‌اند و تازه همين تك‌سانس‌ها هم در ساعت‌هايي نامناسب به نمايش «كودك و فرشته» مي‌پردازند. اكران فيلم درست در آغاز فصل امتحانات هم مزيد بر علت است. در چنين شرايطي كاملاً مشخص است كه فيلم در اكران نابود مي‌شود.
نقاش‌زاده با اشاره به تأخير چندين‌باره در اكران اولين ساخته بلندش اظهار كرد: عليرغم تمام تلاش‌هاي ما، اين فيلم در زماني نامناسب به نمايش درآمد و علاوه بر آن تعداد سالن‌ها و سانس‌هاي آن به گونه‌اي است كه مجموع آنها به اندازه تأثير يك سالن هم نمي‌شود. در حالي كه به اعتقاد بنده حتي اگر فيلم تنها در يك سالن به نمايش درآيد، مخاطبان مي‌توانند در ساعت‌هاي مختلف به تماشاي آن بروند اما وقتي نمايش فيلمي به شكل تك‌سانس است به ندرت كسي مي‌تواند آن را ببيند و در واقع مخاطبان بي‌هدف ممكن است كاملاً شانسي به تماشاي آن بنشينند. علاوه بر تمام اين موارد سانس‌هاي اين فيلم هم به شكل بسيار بدي انتخاب شده‌اند و با موقعيت جغرافيايي و ساعت شلوغي سالن‌ها هيچ تناسبي ندارد.
اين كارگردان ادامه داد: بدون اينكه بخواهم كسي را متهم كنم بايد بگويم كه اكنون براي تمام فيلم‌هايي كه به نوعي مقابل فيلم‌هاي سخيف و كمدي روز هستند، مشكلات متعددي در اكران پيش مي‌آيد و ناگزير و پيشاپيش، اين فيلم‌ها قرباني مي‌شوند. البته «كودك و فرشته» جزو فيلم‌هاي كم‌مخاطب يا فرهنگي به معناي خاص نيست. گناه اين فيلم اين است كه به گوشه‌اي از درياي بيكران تجربيات دفاع از اين سرزمين مي‌پردازد؛ اما با اين حال به گونه‌اي است كه اگر تماشاگر به تماشاي آن بنشيند تا پايان فيلم را تماشا مي‌كند.
نقاش زاده در عين‌حال تصريح كرد: «كودك و فرشته» فيلمي داستانگو است و به هيچ عنوان مخاطب‌گريز محسوب نمي‌شود، اما با اين وجود اگر بخواهيم اين فيلم را در كنار آثاري كه 30 سالن در اختيار دارند قرار بدهيم و به مقايسه فروش آنها بپردازيم، قطعا فروش «كودك و فرشته» به مراتب پايين‌تر خواهد بود. حتي در آمار فروش عنوان مي‌شود كه اين فيلم 8 سالن در اختيار دارد در حالي‌كه همه اين سالن‌ها به صورت تك‌سانس به نمايش اين فيلم مي‌پردازند.
اين كارگردان در بخش ديگري از صحبت‌هايش عنوان كرد: اكنون نه تنها از اكران «كودك و فرشته» ناراضي‌ام بلكه اگر از ابتدا مي‌دانستم كه قرار است سرنوشت اين فيلم اين‌گونه باشد به عنوان كارگردان از اكران آن صرف‌نظر مي‌كردم. همه مي‌گويند كه از فيلم‌هاي كودك و دفاع مقدس حمايت مي‌كنيم اما اين حمايت‌ها كجاست؟ حتي اگر اين حمايت‌ها به هنگام توليد هم وجود داشته باشند تا زماني‌كه در اكران ادامه پيدا نكنند سودبخش نخواهند بود. درحال حاضر، اكران اين فيلم به گونه‌اي است كه با اكران نشدن تفاوتي ندارد و به نوعي رفع تكليف محسوب مي‌شود تا بعدها بگويند كه يك فيلم دفاع مقدسي هم اكران شده، اما هر فردي كه كمي با سينما آشنا باشد به خوبي مي‌فهمد كه اين فيلم عملاً اكران نشده است.
وي در عين‌حال، اكران در شهرستان‌ها و تبليغات مناسب را هم فرصت‌هايي دانست كه در اكران اين فيلم مورد بي‌توجهي قرار گرفته‌اند.
نقاش‌زاده درباره اينكه چرا با اين شرايط نابه‌سامان راضي به اكران فيلمش شده است، به ايسنا گفت: قرار بود كه اين فيلم از 20 فروردين‌ماه در سينماها به نمايش درآيد. من هم براين اساس كه طي مدت اكران و پيش از شروع فصل امتحانات، فرصتي براي ديده شدن فيلم توسط دانش‌آموزان و خانواده‌ها وجود دارد پذيرفتم. او يادآور شد:براساس مذاكرات اوليه، ابتدا قرار بود گروه در اختيار فيلم قرار گيرد اما پس از گذشت مدتي، قرار شد فيلم در گروه آزاد اكران شود. بيشتر كه گذشت همين قرار هم عملي نشد و با تأخيري تأثيرگذار، فيلم با هشت تك سانس اكران شد و دوستان گفتند اگر استقبال از فيلم خوب بود به مرور تعداد سانس‌ها را افزايش مي‌دهيم، كه نتيجه‌اش پيشاپيش پيداست: از فيلمي كه به صورت تك سانس، در زمان نامناسب، سانس نامناسب و با تبليغات نامناسب اكران شود، استقبالي صورت نخواهد گرفت.
نقاش‌زاده ادامه داد: در فيلم‌هايي از جنس «كودك و فرشته» نبايد انتظار داشته باشيم كه سالن‌ها پر شوند. من از ابتدا هم چنين تصوري نداشتم و بر اين باور بودم كه با گذشت زمان تعداد سالن‌ها و سانس‌هاي اين فيلم گسترش پيدا مي‌كند. اما متأسفانه اين اتفاق نيافتاد و اكنون من متأسفم كه بگويم كاش زمان به عقب برگردد و بار ديگر در آن موقعيت قرار بگيرم تا اين‌بار تن به اكران فيلم در چنين شرايطي ندهم.
كارگردان«كودك و فرشته» در بخش ديگري از اين گفت‌وگو، درباره نقد برنامه «هفت» و اشاره آن به نظرات مخالف اين فيلم، اظهار كرد: آن‌چه مشخص است اينكه نمي‌توان تنها براساس اظهارنظر دو يا سه مخاطب كه ممكن است از سينماي دفاع مقدس هم خوششان نيايد نمونه آماري مناسبي ارايه كرد. البته من هم انتظار نداشتم كه دوستان آن برنامه اين‌گونه عمل كنند و نظر دو يا سه نفر را به نظر كل مردم يا تماشاچيان فيلم تعميم دهند. به هرحال اين گزارش نمونه خوب و درست و منصفانه‌اي از يك گزارش مردمي نبود. و هركسي كه ذره‌اي با كار رسانه‌اي آشنايي داشته باشد خوب مي‌داند كه اين شيوه براي تهيه گزارش درست نيست. البته فكر مي‌كنم كه آب از سر «كودك و فرشته» گذشته است.
نقاش زاده در عين‌حال تصريح كرد: عده بسياري هم بوده‌اند كه اين فيلم را ديده‌اند، پسنديده‌اند و از آن تعريف كرده‌اند. بديهي است كه ممكن است مثل هر فيلم ديگري عده‌اي هم آن را نپسندند. اما اينكه بخواهيم فقط نظر دو نفر را به عنوان گزارش مردمي ارايه كنيم كار درستي نيست. البته من تصور مي‌كنم كه تعمدي در اين موضوع نبوده اما به هرحال شيوه اين گزارش هم درست نبوده است.
وي درباره اينكه ممكن است اكران نامناسب «كودك و فرشته» به فيلم اول بودن آن بازگردد، گفت: واقعيت اين است كه هيچ تماشاگري براساس اينكه فيلمي، فيلم اول يا چندم كارگردان است به تماشاي آن نمي‌نشيند. البته طبيعي است كه زماني‌كه كارگردان يك فيلم براي مردم شناخته شده باشد، نام او مي‌تواند بخشي از مخاطبان را به سينما بكشاند. اما با اين وجود، فيلم‌هاي متعددي داشته‌ايم كه عليرغم داشتن كارگرداني مطرح در اكران موفق نبوده‌اند. به گمان من اگر اين فيلم اكنون در اكران با بي‌مهري مواجه شده، به كار اول بودن آن برنمي‌گردد.
نقاش زاده ادامه داد: البته اينكه «كودك و فرشته» در ژانر دفاع مقدس ساخته شده تأثير بسياري در اين موضوع داشته است. با اينكه اين فيلم با آثار معمول سينماي دفاع مقدس تفاوت‌هاي عمده‌اي دارد، اما همه ما مي‌دانيم كه اين روزها فيلم دفاع مقدس در سينماي ما جايي ندارد و اينكه مي‌گويند از اين فيلم‌ها حمايت مي‌كنند صرفاً سخني يا حداكثر آرزويي بيش نيست. چرا كه براي تغيير فضا و شرايط سينما، لازم است جريان عمومي سينما خردمندانه مورد توجه قرار بگيرد.
وي در عين حال گفت: من نمي‌گويم كه بايد مردم را وادار به ديدن نوع بخصوصي از فيلم‌ها بكنيم. اما آن‌چه مسلم است فضاي حاكم بر اكران و سينماي كشور به گونه‌اي است كه جايي براي اكران فيلم‌هاي سالم و شريف و از جمله فيلم‌هاي دفاع مقدس باقي نمي‌گذارد. در چنين شرايطي ما نبايد انتظار داشته باشيم كه اين فيلم‌ها فروشي مانند فيلم‌هاي سطحي كمدي داشته باشند. اما اگر شرايط و موقعيت اكران آنها را اصلاح كنيم اين آثار حتماً موفق خواهند بود. لذا به نظر من مهم‌ترين پارامتر در عدم موفقيت اين فيلم‌ها در زمينه نمايش، مناسبات حاكم بر اكران است هرچند كه در اين ميان ژانر دفاع مقدس هم بي‌تأثير نيست.
اين كارگردان درباره تبليغات اين فيلم هم گفت: خوشبختانه براي تبليغات تلويزيوني تاكنون مشكلي نداشته‌ايم. اما بايد توجه داشت كه تبليغات يك فيلم تنها به تلويزيون محدود نمي‌شود و اين تنها راه تبليغ نيست. اين فيلم، عليرغم پيگيري‌ها و وعده‌هايي كه داده شده همچنان از تبليغات شهري محروم است. حال آن‌كه لازم است پيش از اكران يك فيلم مجموعه‌اي از اقدامات براي معرفي و ديده شدن آن صورت بگيرد. حتي لازم است كه مدت‌ها پيش از اكران فيلم، زمينه‌سازي لازم براي آن صورت بگيرد. اما درباره اين فيلم حساسيتي وجود نداشته و من فكر مي‌كنم مجموعه شرايط يك فيلم گوياي ميزان حمايتي است كه از آن اثر و ژانر مربوط به آن صورت مي‌گيرد. نقاش‌زاده درباره سياست فروش بليط نيم‌بها براي اين فيلم اظهار كرد: در اين فيلم بنياد سينمايي فارابي و سيمافيلم سرمايه‌گذاري كرده‌اند و در زمان اكران هم صلاح ديده‌اند كه از بخشي از سهم خود صرف‌نظر كنند تا فيلم بيشتر ديده شود اما همين موضوع مي‌تواند نوعي نگرش منفي هم ايجاد كند و تصور شود كه به دليل ضعيف بودن فيلم اين‌گونه برخورد مي‌شود. وي در عين‌حال عنوان كرد: البته درباره اين موضوع هم اطلاع‌رساني كافي صورت نگرفته و مخاطبان عادي سينما از اين موضوع بي‌اطلاع هستند. به هرحال وقتي به اصل قضيه اكران فيلم توجهي نمي‌شود، در بقيه موارد هم همين‌طور خواهد بود. اكنون يكي از مشكلات اصلي اين فيلم آن است كه عليرغم تأكيدات مكرر بنده مدت‌ها پيش از اكران، مديريت تبليغات درستي براي آن وجود ندارد. حال آن‌كه حتي اگر اكران يك فيلم بسيار محدود هم باشد، باز بايد مديريت هدفمند، يكپارچه و درستي در امر تبليغات آن وجود داشته باشد.
نقاش زاده در ادامه گفت‌وگويش، درباره عدم بهره‌گيري از بازيگران چهره در «كودك و فرشته» و تأثير اين موضوع در اكران و فروش فيلم گفت: از پيش هم مي‌دانستيم كه اين فيلم به مفهوم عام گيشه‌اي تلقي نمي‌شود. لذا از ابتدا قصد نداشتيم كه با استفاده از بازيگران چهره يا كارهاي عجيب و غريب، فروش آن را تضمين كنيم. اما با اين همه «كودك و فرشته» شايسته اكران ضعيف و برخورد فعلي هم نيست. ما در سينمايمان فيلم‌هاي متعددي داريم كه بدون بهره‌گيري از چهره در سطحي خاص مورد توجه قرار مي‌گيرند. زماني‌كه ما توليد فيلم را شروع مي‌كرديم همه دست‌اندركاران اين فيلم مي‌دانستند كه اين فيلم در ژانر دفاع مقدس ساخته مي‌شود و هنرپيشه مطرحي ندارد و از نظر مضموني هم تا حدي تلخ است . در مجموع تمام اين موارد موجب از دست‌دادن گيشه مي‌شود اما با اين وجود در تاريخ سينما بسيار بوده‌اند فيلم‌هايي كه عليرغم تلخي لحن، فرصت نمايش يافته‌اند و با مخاطبان خود ارتباط مناسب برقرار كرده‌اند. اين كارگردان در پايان صحبت‌هايش خاطرنشان كرد: هنوز هم در دنيا فيلم‌هاي جنگي مي‌سازند و فيلم‌هاي خيلي گراني هم در اين زمينه مي‌سازند و همين آثار در اكران مورد استقبال قرار مي‌گيرند. اما بايد توجه داشته باشيم كه آنها در مناسباتي از پيش طراحي شده اين كار را انجام مي‌دهند. اما اكنون در سينماي ايران فيلم‌هاي شريف و سالم، سرنوشتي مشابه «كودك و فرشته» دارند. مديران و سياست‌گزاران سينما بايد فكري بكنند وگرنه ادامة وضع فعلي، سينماي ما را به قهقرا خواهد برد. فرهنگ و تمدن ايراني و سينماي ايران با فيلم‌هاي سخيف و سطحي اين روزها شناخته نشده، سينماي ايران با فيلم‌هاي ديگري در جهان شناخته شده است. البته منظور من فيلم‌هاي اصطلاحاً جشنواره‌اي، روشنفكر پسند يا مخاطب خاص نيست؛ چرا كه معتقدم فيلم مبتذل و مردم‌گريز دو روي يك سكه هستند و هر دو سينما را به قهقرا مي‌برند. من به شخصه علاقمند سينماي داستانگو هستم. اما بر اين باورم كه قرار نيست فيلم داستانگو براي جذب مخاطب دست به هر كاري بزند و لودگي پيشه كند
|
