سینمای ما- كارگردان فيلم سينمايي «تسويه حساب گفت: كتاب «دا» اثر ارزشمند سيده زهرا حسيني را براي من فرستادند. من وقتي كتاب را مي‌خواندم، زار زار گريه مي‌كردم چون با آن همدلي و همذات‌پنداري كردم. نشست نقد و بررسي فيلم سينمايي «تسويه حساب» با حضور تهمينه ميلاني نويسنده و كارگردان، محمد نيك‌بين تهيه‌كننده، مهناز افشار، بهاره افشاري، السا فيروزآذر بازيگران، عزيزا‌لله حاجي‌مشهدي، عليرضا پورصباغ، علي زادمهر و رضا استادي در برنامه صداي تصوير در راديو گفت‌وگو برگزار شد.
* در «تسويه حساب» به دليل محدوديت‌ها، افراد پاستوريزه هم شده‌اند «محمد نيك‌بين» تهيه‌كننده فيلم در اين نشست گفت: من فكر مي‌كنم اين فيلم واقعيت را كامل نشان نمي‌دهد. به غير از اينكه اصلا غلوي در اين كار نشده، به خاطر مسائل نمايشي و محدوديت‌هايي كه وجود دارد سعي شده اين افراد تا حدودي پاستوريزه شوند. كساني كه فكر مي‌كنند اين مسئله غلو شده فكر مي‌كنم در بطن جامعه نيستند و تماسي با جامعه ندارند تا ببينند جامعه چه خبر است. وي در ادامه بيان داشت: تعداد اين افراد هم به آن صورت كم نيست. ما الان زن‌هاي بزهكار زياد داريم. هدف ما از ساختن اين فيلم اين است كه راهكاري براي اين مسئله پيدا شود. وقتي كه خانم‌ها از زندان بيرون مي‌آيند با آن سوابق كه هيچ گونه مهارتي هم ندارند، هيچ آشنايي با چيزي ندارند. به عنوان يك بزهكار مي‌آيند بيرون. حالا راه حل چيست و چه امكاناتي ما به عنوان شهروند و مسئولين در اختيار آن‌ها مي‌گذاريم كه بيايند در يك سيستم حداقل متعادل و متعادل زندگي كنند چون اگر اين اتفاق نيفتد وضعيت قبل تكرار مي‌شود و اين چيزي است كه فيلم به خوبي مي‌گويد.
* دليل نام‌‌گذاري «تسويه حساب» هشدار جدي به جامعه است «تهمينه ميلاني» گفت: من خانمي را مي‌شناختم كه بي‌گناه زندان بود و وقتي كه آزاد شد به دليل اينكه يك مدت با زنان زنداني زندگي كرده بود، شناخت پيدا كرده بود. چرا كه همه زنان زنداني جرم‌هاي وحشتناك نداشتند. اين خانم چون وضع مالي‌اش هم بد نبود وقتي از زندان آزاد شد، جرايم آن‌ها را پرداخت و به آن‌ها شانس داد و به هر كدام 500 هزار تومان پول داد. براي چند نفر از آن ها موقعيتي فراهم كرد كه بافندگي ياد بگيرند. همان چند خانم الان از طريق بافتن زندگي مي‌كنند. اين‌ها آمادگي يك زندگي خوب را دارند متأسفانه شانسي وجود نداشته است. وي در ادامه اظهار داشت: ما وقتي مسئله «تسويه حساب» را مطرح مي‌كنيم مسئله خيلي خطرناك است. وقتي زن‌ها از جامعه كينه بگيرند بسيار بي‌رحم مي‌شوند. اگر من اسم فيلم را گذاشتم «تسويه حساب» براي اين است كه به جامعه يك هشدار جدي بدهم كه اين زن‌ها را جدي بگيريد. اگر فيلم‌هايي نظير اين فيلم ساخته شود كه واقعا تهيه‌كنندهاي- نه همسر من- اين جرأت و جسارت را ندارد كه بيايد روي آسيب‌هاي اجتماعي سرمايه گذاري كند، خوب ترجيح مي‌دهند يك فيلم طنز سطحي بسازند و پول در بياورند.
* وقتي كتاب را مي‌خواندم، زار زار گريه مي‌كردم تهمينه ميلاني در ادامه افزود: تاكنون به من فيلمنامه‌اي داده نشده است... البته چرا كتاب «دا» اثر ارزشمند سيده زهرا حسيني را براي من فرستادند. من وقتي كتاب را مي‌خواندم، زار زار گريه مي‌كردم. با آن همدلي و همذات‌پنداري كردم و تحت تأثير آن قصه «تنهايي پر هياهو» را نوشتم. قصه شبيه كتاب نيست، حتي شبيه قهرمانان هم نيست ولي همدلي كه در من ايجاد كرد خيلي به من نزديك بود. صدها رمان براي من فرستاده مي‌شود ولي هرگز اين همدلي را با آن‌ها نمي‌كنم.
* شخصيت «ليلا» ما به ازاي بيروني داشت «مهناز افشار» در اين نشست بيان داشت: من مي‌خواهم راجع به يك اتفاق واقعي براي شما صحبت كنم كه تا به امروز براي ميلاني هم نگفتم. زماني كه فيلمنامه تسويه حساب را خواندم يك دوست مستندساز دارم كه يك مستند به من نشان داد. راجع به زن‌هاي بزهكار و دقيقا شخصيت ليلا. بدون اينكه ميلاني بداند يك ما به ازاي كاملا بيروني داشت و اسم شخصيت هم ليلا بود. وي اضافه كرد: شخصيت ليلا را تا به امروز نگفتم و عين آن شخصيتي كه در مستند ديدم را بازي كردم. مي‌خواهم بگويم همه اين شخصيت‌ها ما به ازاي بيروني دارند ولي اتفاقي كه معمولا مي‌افتد ما فكر مي‌كنيم حرف نزدن راجع به معضلات و سرپوش گذاشتن روي آن‌ها بهترين راه حل است، در صورتي كه اين اشتباه‌ترين راه است. ما اين موضوع را سال‌ها درباره HIV داشتيم و حرف نمي‌زديم و فكر مي‌كرديم به پيشگيري آن كمك مي‌كند. در صورتي كه سال‌ها است كه آمار نشان داده كه اين قضيه و فيلم ساختن راجع به آن به پيشگيري اين بيماري كمك كرده است.
* يكي از مسئولان رده بالا به وزير نامه نوشت شما چطور جلوي اين فيلم را گرفته‌ايد «السا فيروزآذر» بازيگر اين سريال گفت: مريم دختري است كه كمتر از بقيه آسيب ديده است ولي به خاطر آن آزادي‌هايي كه فكر مي‌كند حقش است و نداشته. او به خاطر خواهرش از شهرستان پا مي‌شود مي‌آيد تهران نه به خاطر آزادي فردي خودش. وي درخصوص علاقه مريم به پدر اظهار داشت: موقعي كه پيش‌توليد و تمرين بود با خانم ميلاني خيلي صحبت مي‌كرديم. خود من هم اين سؤال را از ايشان پرسيدم و گفتند اين هم به پدرش خيلي زياد علاقه دارد حتي آنجا كه با خواهرش صحبت مي‌كند و خواهرش مي گويد كه آقام گفته ديگه شما مرديد، ناراحت مي‌شود. يعني عاشقانه پدر متعصبش را دوست دارد. هم خودش و هم خواهرش آروز دارند برگردند پيش پدرشان و تعصب دارد روي سفره‌اي كه حتي يك لقمه نان درآن سفره بوده نه چيز رنگين! وي در ادامه تصريح كرد: اين دختر نسبت به مردها دلسوزي دارد. چيزي كه شخصيت‌هاي ديگر ندارند و حتي وقتي پول اين مردها را مي‌گيرند يا مي‌دزدند، مي‌گويد كه چرا بايد اين كار را بكند؟ عدالت نيست! ميلاني در اين باره گفت: مريم خيلي طبيعي‌تر از بقيه است. يعني نسبت به جنس مرد، اصلا منفي نگاه نمي‌كند. انگيزه‌هايش هم متفاوت است. آمده كنكور بدهد و دانشگاه برود و خواهرش را حمايت كند. يعني براي خوش‌گذراني و تنوع نيامده است. من رابطه خواهري اين دو را در اين فيلم گذاشتم كه به دخترهاي گل‌مان كه در شهر هاي مختلف فكر مي‌كنند كه با فرار مي‌توانند زندگي بهتري را براي خودشان رقم بزنند نشان دهم كه من شما را مي‌فهمم. شما باهوش هستيد. شما مي‌دانيد اين شرايط، شرايط انساني نيست. ولي ممكن است فرار شما و رفتن به يك شهر بزرگ شرايط بدتري را براي شما رقم بزند و ناخواسته درجايي قرار بگيريد كه به فكرتان نمي‌رسد. من اين فيلم را با آدم‌هاي مختلفي ديدم. اين سه سالي كه نمايش داده نشد، دست به دامن خيلي‌ها شدم كه فيلم را ببينند تا شايد شرايطي براي پخش فراهم شود. چون معتقد بودم واقعا به نفع جامعه است. وي افزود: اين فيلم را وقتي متخصصيني مانند جامعه‌شناس و روانشناس و حتي كساني كه در ناجا بودند و روي آسيب‌هاي اجتماعي كار مي‌كردند، مي‌ديدند همه مي‌گفتند فوق‌العاده است. از كلمه فوق‌العاده استفاده مي‌كردند. آن‌هايي كه دانشي در زمينه آسيب داشتند به شدت پشت اين فيلم ايستادند. يكي از مسئولان رده‌بالا نامه نوشت براي وزير كه من تعجب مي‌كنم شما چطور جلوي اين فيلم را گرفتيد. كارگردان «تسويه حساب» گفت: من «سوپراستار» را كه ساختم بارها تأكيد كردم كه بيشتر اين خودشيفته‌ها در ميان ستاره‌هاي فوتبال يا ورزش يا سينما و حتي سياستمداراني كه بدون اينكه ظرفيت‌هاي لازم را داشته باشند به موقعيتي برسند، هستند ولي معني‌اش اين نيست كه هر كسي كه «سوپراستار» شد، خودخواه است.
* منتقدان نسبت به فيلم عكس‌العملي نشان نمي‌دادند السا فيروزآذر در اين نشست درباره نوشته‌هاي منتقدان درباره «تسويه حساب» گفت: من در زمان جشنواره، اكران‌هاي «تسويه حساب» را رفتم. برايم خيلي جالب بود كه وقتي با مردم فيلم را مي‌ديدم، جايي كه فيلم هيجان داشت كف مي‌زدند و جايي كه خنده داشت مي‌خنديدند. وقتي فيلم را با منتقدان ديدم، هيچ عكس‌العملي نشان نمي‌دادند. صداي جمعي را نمي‌شنيدم. براي من جالب بود كه اين‌ها خنده‌شان نمي‌گيرد. از جنس پوست، خون و استخوان نيستند. اين نگاه نمي‌تواند منصفانه باشد. حس من اين بود كه منصفانه نيست. جايي كه منتقدان حضور داشتند با جايي كه مردم عادي نشسته بودند تفاوت بسيار داشت. محمد نيك‌بين گفت: در فيلم تسويه حساب، مسئله‌اي كه وجود دارد اين است كه داستان اصلي آن دخترها هستند. در نتيجه زندگي مردها پيگيري نمي‌شود. آن‌ها به صورت مقطعي هستند كه فقط يك چيزي نشان داده شوند. تهمينه ميلاني در اين خصوص گفت: من هدفم اين بود كه با هر كدام از اين مردها و بحث‌هايي كه مي‌كنند يك بخشي از جامعه را معرفي كنم و بعد به زندگي اين دخترها نزديك شوم. ميل نداشتم خيلي عادي نشان دهم اول فيلم چه اتفاقي مي افتد. ميلاني گفت: من اصولا بازيگرهايم را از آدم‌هايي انتخاب مي‌كنم كه مي‌دانم توانا هستند و آن پتانسيل را دارند و مي‌توانند. يعني وقتي مي‌گوييم افشاري تشريف بيار اين نقش را بازي كن، مطمئن هستم كه مي‌تواند. وي اضافه كرد: من يك دكتر روانشناس دارم كه البته به دليل گرفتاري ايشان در يكي دو فيلم اخير همكاري نداريم. ايشان كاري كه مي‌كرد، مي‌آمد منزل ما فيلمنامه را مي‌خوانديم و مي‌گفت تو از اين مي‌خواهي چه چيزي به تماشاچي بدهي؟ بعد من مي‌گفتم اين را مي‌خواهم بگويم. مي‌گفت بدتر مي‌شود يا بهتر مي‌شود.
* به آن اندازه كه بايد به ما خسته نباشيد بگويند، نگفتند اين كارگردان در ادامه اظهار داشت: الان مرد زن مهم نيست. انديشه، نوع تفكر و احساسمان مهم است .من زن‌هايي را مي‌شناسم كه از صد تا مرد مرد سالار بدتر فكر مي كنند. اصلا الان جنسيت ملاك نيست. هيچ جاي دنيا نيست. درست است كه زن و مرد با هم تفاوت دارند اما تفكر مي‌تواند مترقي يا غير مترقي باشد. هميشه مي‌گويم بهترين فيلم زنانه را ژكان ساخته بود. يا فيلم «سارا»ي مهرجويي كه من خيلي آن را دوست دارم. من درباره زن فيلمي به آن قدرت در سينما نديده‌ام... وي تصريح كرد: يكي از تأثيرگذار‌ترين صحنه‌ها، صحنه‌اي است كه ليلا اعتراف مي‌كند معتاد است. خودم گريه‌ام مي‌گيرد. ديگري صحنه خواهر مريم است. به نظرم فيروز آذر هم خوب بازي كرد. او هم من را متأثر كرد وقتي كه مي‌گويد كاش برمي‌گشتم به همان زيرزمين خانه پدري‌ام. همه با هم سعي خود را كرديم منتها به آن اندازه كه بايد به ما خسته نباشيد بگويند، نگفتند.
منبع :
فارس
به روز شده در :
سه‌شنبه 24 فروردين 1389 - 14:16
| |
نظرات
چهارشنبه 25 فروردين 1389 - 3:50
0
میلانی جان من میگم.خسته نباشید مهم من بودم که گفتم
