نگاهی دیگر به فیلم «بی‌پولی» ساخته حمید نعمت‌الله
چرا کمدی «بی‌پولی» ما را نمی‌خنداند؟

سینمای ما- بهروز دوران: فیلمنامه «بی‌پولی» حکم شمشیر دو دم را دارد. در عین اینکه مهمترین امتیاز آن محسوب می‌شود، بزرگترین نقطه ضعف آن نیز به حساب می‌آید. مضمون «بی‌پولی در عین پولداری» به خودی خود، تازه و کنجکاوی‌برانگیز است. اینکه عده‌ای از افراد جامعه دچار فقر و نداری باشند، موضوع تازه‌ای نیست و به انحای مختلف دست‌مایه فیلم‌های سینمایی قرار گرفته است. اما اینکه از سر و رویت نشانه‌های پولداری آویزان باشد و بی‌پول باشی، موقعیت غریبی است که همه ناباورانه می‌خواهند از چند و چون آن سر درآورند. بنابراین، تا آنجا که از مضمون اصلی فیلمنامه انتظار می‌رود حس علاقه و کنجکاوی تماشاگر را تحریک کند، باید گفت موفق عمل می‌کند. اما مشکل بی‌پولی از این به بعد است که گریبانگیر فیلم می‌شود و آن را زمین می‌زند.

نقطه ضعف فیلمنامه «بی‌پولی» از زاویه یک فیلمنامه متعارف و به اصطلاح کلاسیک از آنجا ناشی می‌شود که فاقد مرکز ثقلی روشن و آشکار است و برعکس عنوان افشاگرانه فیلم، نه بی‌پولی که در حد فاصل بی‌پولی و تظاهر به پولداری سرگردان می‌ماند. از همینجاست که هادی مقدم‌دوست و حمید نعمت‌الله در تعریف داستان کمدی خود دچار لکنت می‌شوند و به قول معروف طنز در قالب صحنه‌های فیلمنامه‌شان [شکل] نمی‌گیرد. برای مثال قرار است این موقعیت کمیک باشد که ایرج (بهرام رادان) با ساعت پونصد هزار تومانی و شلوار دویست هزار تومانی و کت هفتصد هزار تومانی، کنار تلویزیون پلاسمای صفحه بزرگ یک میلیون تومانی نشسته و قنبرک گرفته که پول ندارم و اینها همه پز و کمیسیون است و نمی‌شود به هیچ عنوان به پول نزدیکشان کرد! یا تغییر موضع شکوه (لیلا حاتمی) در نیمه دوم فیلم از زن توسری‌خور به توسری‌زن (برعکس موضع ایرج که از مقام شوهر قلدر به مرد زن ذلیل تنزل پیدا می‌یابد) که هیچکدام نمی‌گیرد.

چرا؟ چون منطق داستان ایجاب نمی‌کند! به عبارت دیگر منطقی که مقدم‌دوست و نعمت‌الله در فیلمنامه بی‌پولی تعبیه کرده‌اند، منطق منسجم و یکدست، و در عین حال به ضرورت اقتضای فضای داستان باورپذیر نیست. برای مثال اگر در همان موقعیت بالا تماشاگر درمی‌یافت که ساعت مچی ایرج بدلی است و یا تلویزیون چیزی جز ماکتی از تلویزیون نیست و یا آپارتمانی که به ظاهر اجاره کرده‌اند در واقع ملک خویشاوندی دور است که کلید آن را به این دو سپرده‌اند و از این قبیل اگرها، آن وقت شاید موقعیت کمیک مورد نظر بهتر شکل می‌گرفت. و یا در مثال تغییر موضع زن و شوهر فیلم، اگر آن بالا و پایین رفتن‌های مواضع به جای اینکه در فاصله کل فیلم اتفاق بیفتد، در فواصل کمی از هم اتفاق می‌افتاد و بلافاصله از توسری‌خور به توسری‌زن و برعکس تغییر می‌کرد، شاید طنز مورد نظر شکل می‌گرفت.

البته همه بار ناکامی «بی‌پولی» را نباید بر دوش فیلمنامه گذاشت. نعمت‌الله در مقام کارگردان هم در اجرای منسجم و یکپارچه فیلمنامه موفق عمل نکرده و اینطور به نظر می‌رسد که مقهور ستاره‌های پرشمار و تابلوهای متعددی شده است که هر یک به خودی خود سرشار از ریزه‌کاری و جزئیات اجرا شده ولی روابط منطقی آنها نه تنها با یکدیگر، که با خط اصلی داستان هم چندان معلوم نیست. به علاوه، از خیل بازیگران ریز و درشت بی‌پولی بیش از ارائه بازی‌های تکراری و کلیشه‌های تلویزیونی انتظار می‌رود. انتظاری که برآورده نمی‌شود. تو گویی نعمت‌الله بازیگران را به حال خود رها کرده و آنان هم بدون کمترین وسواسی، تن به قالب‌های تکراری پیشین داده‌اند. برای نمونه بهرام رادان به ویژه در نیمه دوم فیلم با آن صدای شکسته آدم معتاد، کماکان علی سنتوری را بازی می‌کند و یا لیلا حاتمی که هنوز از قالب لیلا مهرجویی بیرون نیامده است.


منبع : خبر آنلاین

به روز شده در : شنبه 18 مهر 1388 - 13:33

چاپ این مطلب |ارسال این مطلب |

نظرات


شنبه 18 مهر 1388 - 17:44
0
موافقم مخالفم
 

inam nazari bud

راضیه
شنبه 18 مهر 1388 - 20:10
-5
موافقم مخالفم
 

بی پولی فیلمی است که متفاوت از تمام طنز ها ساخته شده.

با توجه به این موضوع که طنز ها عموما،به گونه ای ساخته میشود که بازیگر با دراوردن شکلک های مختلف،کج کوله کردن صورت و حالت مسخره گرفتن به اندامش سعی در خنداندن بیننده دارد....بی پولی با خارج کردن خود از چنین درون مایه تکراریی و با بیرون کشیدن بازیگرانش از حرکات سبک سرانه ، به قول معروف،طنز باکلاسی رو ارائه داده.

گویا کارگردان توجه خاصی به این موضوع داشته که بازیگران نقش اولش حدالامکان با کلام، درون مایه طنز به فیلم بدهند تا با حرکت اندام.

مثلا زمانی که ایرج داخل اتوبوس داشت زندگیش را برای آن زن شرح میداد،بیش ازین که با حرکات و کج و کوله کردن چهره اش لبخند به لب بیاورد،با گونه حرف زدن و دیالوگ ها این کار را میکرد.

نمایشنامه جالب بود،چون در عین این که مخاطب را به خنده وا میداشت،اجازه نمیداد که با صدای بلند قهقهه بزنید،چون در میان طنز، غم فاحشی وجود داشت که انسان را از زندگی ناامید کننده این زوج ناراحت میکرد.

یکی از چیز هایی که من را شیفته خود کرد،بازی آقای رادان بود،که باعث میشد،مخاطب با تمام وجود فشاری که بر روی ایرج بود را حس کند.حس کند که او واقعا زیر فشار بده کاری و بی پولی کمر خم کرده.

همینطور خانم حاتمی که واقعا شخصیت یک زن ایرانی را ایفا کرد که به خاطر کم محلی شوهرش دپرس شده و قرص اعصاب میخورد،دوست دارد همسرش به او توجه کند و نازکشی کند.اما وقتی بی پول شدن ایرج به او نمایان میشود،کم کم از شوهرش دلسرد شده و نیاز به توجه او را از دست میدهد و پول در درجه اول خواسته هایش قرار میگیرد.

درسته که فیلم به طور ناگهانی و اتفاقی سر و تهش به هم دوخته شد،اما این را فهماند که زمانی که ایرج به قول معروف سرش به سنگ خورد و از اریکه غرور پایین آمدغرورو (جیب خالی،پز عالی)را کنار گذاشت.اوضاع رو به بهبود رفت.

در واقع گویا این بی پولی برای او اتفاق افتاد که بی پول ها را درک کند،وتا زمانی که پشیمان شد ادامه داشت و بعد از پشیمانی زندگیش رو به بهبودی گذاشت.

kioomars marzban
شنبه 18 مهر 1388 - 20:24
5
موافقم مخالفم
 
تاسف

من واقعا برای کارگردانانمون،بازیگرانمون،تمامی دست اندرکارارنمون و مردممون متاسفم که انقدر منتقد های بی سوادی داریم،یکی برای این آقا فرق بین کمدی و طنز رو لطفا توضیح بده تا موجب بی سوادی دیگران نشه.

مريم مطلب پور
يکشنبه 19 مهر 1388 - 5:8
-9
موافقم مخالفم
 

نمدونم چرا وقتي يه كار خوب هم ميبينم باز هم بايد ايرادهاي عجيب و غريب بگيريم .فيلمنامه بي پولي يكي از بهترين فيلمناهمه هاي كه بر مبناي موقعيت نوشته شده منتقد محترم

بعد از مدتها فيلمي را ديدم نام طنز را يدك مي كشيد و خوشيختانه دران از الفاظ زشت و سخيف استفاده نمي شد و بازيگران براي خنداندن تماشاگر مجبور نبودند يكديگر رازير مشت و لگد بگيرند .اي كاش منصفانه تر نظر ميداديم

نظرمنو ميتونيد رو وبلاگم بخونيد

www.mahya58.blogfa.com

سهراب ملکی
يکشنبه 19 مهر 1388 - 13:14
-5
موافقم مخالفم
 

به نظر من این فیلم بهترین فیلم طنزی بود که در این 26 سال از عمرم دیدم

این فیلم فیلمنامه ی قوی کارگردان قوی وبازیگران قوی دارد و به شخصه این فیلم جز بهترین طنزهای ایرانی است

امیدوارم جای حشویات اخراجی ها بازهم از این طنز ها ببینیم

با تشکر از زحماتتون

حسين
سه‌شنبه 21 مهر 1388 - 11:21
0
موافقم مخالفم
 

اين داداش منتقدمون مثه اينكه توي اين مملكت زندگي نميكنه... اگه كسي بخواد پول داشتنو نمايش بده ماكت تلويزيون ميذاره تو خونش؟!! اصلا اين بابا فيلمو نفهميده چون فرض اصليش اينه كه كارگردان ميخواسته با نمايش بي پولي موقعيت طنز درست كنه ولي موضوع خنده دار اينه كه اين آدم واقعا پول داشته و يه دفعه بي پول شده

در مورد بازي بازيگرا هم توصيه ميكنم منتقد محترم فقط با چشمشون فيلمو ببينن

احسان
سه‌شنبه 21 مهر 1388 - 15:43
-25
موافقم مخالفم
 

.

.

.

فيلم بي پولي حميد نعمت الله مملو است از عكس هاي تبليغاتي براي فيلم كه سر هم كردن آنها توسط كارگردان به هيچ وجه دلچسب نيست. ..

.

.

.

shiva
سه‌شنبه 21 مهر 1388 - 15:58
-1
موافقم مخالفم
 

chera kamtar kasi az sokuthaye payane film miguyad?

اضافه کردن نظر جدید
:             
:        
:  
:       




mobile view
...ǐ� �� ���� ����� ������� �?���?�


cinemaema web awards



Copyright 2005-2011 © www.cinemaema.com
استفاده از مطالب سایت سینمای ما فقط با ذکر منبع مجاز است
کلیه حقوق و امتیازات این سایت متعلق به گروه سینمای ما و شرکت توسعه فناوری نوآوران پارسیس است

مجموعه سایت های ما: سینمای ما، موسیقی ما، تئاترما، فوتبال ما، بازار ما، آگهی ما

 




close cinemaema.com ژ� ��� �?��� ��� ���?���