به بهانه خبر احتمال خرید و دوبله سریال پرطرفدار «لاست / گمشدگان» در ایران
روز، داخلی، سریال خارجی!

سینمای ما - شاپور عظیمی: در خبر‌ها آمده بود که سریال‌ «لاست» از سوی یکی از شرکت‌های خصوصی داخلی برای پخش در بازار رسانه‌‌های داخلی دوبله و به زودی وارد بازار می‌شود. پیش از این سریال دیگری نیز دوبله و پخش شده بود. با توجه به تمایل مخاطبان به سریال‌هایی که اصطلاحاً خوش ساخت هستند؛ بعید به نظر نمی‌رسد که بخش خصوصی سراغ سریال‌های مهجور‌تری هم برود که این روز‌ها در بازار؛ نسخه‌های زیرنویس شده آنها دست به دست می‌گردد. سریال‌هایی که یا ملودرام هستند و یا اکشن‌هایی که همیشه خدا طرفداران خاص خودشان را داشته و دارند. اما باز هم در خبر‌ها آمده بود که تلویزیون خودمان اعلام کرده هیچ قصدی برای دوبله و پخش سریال «لاست» یا سریال‌های مشابه ندارد و الی آخر.

سریال لاست تقریباً جزو اولین سریال‌هایی بود که زیر‌نویس شد و به بازار آمد. خیلی هم زود طرفداران خاص خودش را پیدا کرد و تا این لحظه 5 فصل از آن به نمایش درآمده و گفته می‌شود ششمین فصل آن، پایانی است بر ماجرا‌های جذاب سریالی که می‌گویند در سرتاسر جهان خواهان دارد. بعد‌ها سریال‌های دیگری مثل «24» و «فرار از زندان» هم به فهرست سریال‌های پر طرفدار مخاطب ایرانی افزوده شدند. در این میان «فرار از زندان» که با حذف‌های کم‌تری قابلیت نمایش عمومی را داشت، دوبله شد و با این که پیش از این تمامی قسمت‌هایش در بازار فیلم‌ها و سریال‌های زیرنویس شده؛ «کار شدند» اما شنیده می‌شود که دست‌اندرکاران دوبله و پخش آن، از استقبال مخاطبان راضی‌اند و بنا دارند کار را تا انتها ادامه دهند.

پس از گذشت صد ‌و اندی سال از ظهور و حضور سینما و مکتب‌های مختلف فرمالیستی، سینمای تجربی و ساخت انواع فیلم‌هایی که هدف آنها، پرت کردن حواس مخاطب از قصه و قصه‌گویی بوده است؛ هم‌چنان و بی‌وقفه، این قصه و قصه‌گویی است که در سینما (و تلویزیون، حتی بیش‌تر) حرف اول و آخر را می‌زند. کار به آنجا رسیده است که دوستان منتقدی که فصل‌های بعدی یک سریال را دیده‌اند، زمانی که می‌خواهند در مورد قصه آن قسمت‌ها حرف بزنند؛ مراقب هستند چیزی را «لو ندهند» چون داستان، همواره و تا ابد، از هر چیزی دیگری مهم‌تر است. این را سازندگان سریال‌های «ازآب گذشته» که به بازار سریال‌های زیرنویس، راه پیدا کرده‌اند، بهتر و بیش‌تر از ما می‌دانند. همین سریال «لاست» نمونه‌ای مثال زدنی از یک نوع قصه‌گویی کلاسیک است که تمامی مبنایش را بر اصل تعلیق قرار داده است. «چه خواهد شد؟» پرسش همیشگی در این سریال است. این سریال، کم‌ترین بهره را از ابعاد تکنیکی و حقه‌های کامپیوتری کرده است و تمامی توجه نویسندگان و سازندگان آن معطوف قصه‌گویی و شخصیت‌پردازی شده است. «لاست» به معنای واقع کلمه یک سریال اکشن نیست که حادثه در آن اهمیت داشته باشد و انتظار داشته باشیم که قصه در عین حال کم‌رنگ باشد. این نکته‌ای است که دو سریال اکشن یاد شده از آن غافل نشده‌اند. اکشن مفصلی که در «24» به کار گرفته شده، به شدت وابسته به داستان‌پردازی و البته شخصیت‌پردازی جک باور، قهرمان اصلی آن هم هست. در این جا نیز قصه‌گویی در اولویت است و همه چیز حول محور آن می‌چرخد.

به زعم نگارنده اشتیاق و علاقه به سینمای کشوری خاص به معنای تأیید دربست و تمام و کمال هرچه که از آن کشور صادر می‌شود؛ نیست. قرار نیست اگر از سینمای یک کشور خوشمان می‌آید؛ با هر نوع عمل سیاسی یا غیرسیاسی آن موافق باشیم و قبله آمال ما بشود. شاید در این‌جا آن ضرب‌المثل شناخته شده به کارمان بیاید. ادب آموختن از بی‌ادب تعبیر دقیق‌تری برای دوست داشتن سینمای کشوری است که قصه‌گویی را بلد است و می‌داند چگونه از آداب قصه‌گویی استفاده کند. می‌داند که تلویزیون چه کارکردی دارد. می‌داند چگونه باید مخاطب را پای جعبة کوچکی نگه دارد که هر لحظه ممکن است، ‌یک شبکة تلویزیونی دل آن مخاطب را برباید. از آن‌جا که مجبوریم برای رفع هر گونه سوءتفاهمی دائماً برادری‌مان را ثابت کنیم؛ باید اضافه کنیم که اگر به استراتژی تلویزیون خودمان در جذب مخاطب اعتراض داریم به این دلیل است که تلویزیون از سال‌های دور تا به امروز با خودمان و درونمان عجین شده است. اصلاً این‌طور بگویم: دلمان می‌سوزد که با این همه هزینه کردن‌ها چرا نمی‌توانیم کاری کنیم که ریزش مخاطب نداشته باشیم. چرا باید تلویزیون جایی باشد که در یک پلان چند دقیقه‌ای از آن ته یک بازیگر سلانه سلانه بیاید، به دوربین برسد، از آن عبور کند و کات! یعنی هیچ اتفاقی نیفتد. چرا هرگز به ریتم قصه‌گویی در سریال‌هایمان توجه نمی‌کنیم؟ چرا همه آدم‌های سریال‌ها زندگی شیک و پیکی دارند؟ چرا در خانه همه شخصیت‌ها از دارا و ندار، مبل سلطنتی هست و همه ماشین آخرین سیستم دارند و آخرش (مثلاً از نداری) می‌نالند؟ چرا این قدر داستان‌ها را کش می‌دهیم؟ چرا ارزیابی یک سریال و تأمین بودجه آن باید بر حسب دقیقه باشد؟ این‌ها پرسش‌هایی آزاردهنده هستند که هنگام تماشای سریالی مانند «لاست» گریبان ما را می‌گیرد. سازندگان این سریال یا سریال‌های مشابه فیل هوا نمی‌کنند (هر چند که امکانات تکنیکی این اجازه را به آنها می‌دهد) بلکه از یک قصه خوب استفاده می‌کنند. نگارنده اصلاً بنا ندارد که پیشنهاد کند از همین فردا سمینار‌هایی در تلویزیون بگذارند و به دنبال یافتن دلایل ناتوانی تلویزیون در جذب مخاطب برآیند. یافتن راه حلی برای جذب هرچه بیش‌تر مخاطب، چندان پیچیده نیست و نیازی به برگزاری جلسه و همایش ندارد. کافی است اندکی واقع‌بین‌تر باشیم و در کارکرد رسانه‌ای‌مان کندوکاو کنیم.

ای کاش تلویزیون تجدید‌نظر کند و «لاست» را بخرد و دوبله کند. ‌ای کاش «فرار از زندان» را که دوبله کرده، نمایش دهد. ‌ای کاش تلویزیون بگذارد، مخاطبش نمونه‌های درخشان قصه‌گویی را از همان رسانه‌ای تماشا کند که نمونه‌های وطنی را می‌بیند. ‌ای کاش تلویزیون بگذارد چنین مقایسه‌ای در ذهن مخاطبانش شکل بگیرد. ‌ای کاش بگذاریم در روز روشن، یک رسانه داخلی، یک سریال خارجی موفق را پخش کند و بازتابش را در چشم و ذهن مخاطبان خود نظاره کند. باور کنید هیچ اتفاق بدی نمی‌افتد. فقط سطح سلیقه مخاطب تغییر می‌کند و از تلویزیون و مدیرانش انتظار بیش‌تری خواهد داشت. آیا این بد است؟

منبع : خبر آنلاین

به روز شده در : پنجشنبه 2 مهر 1388 - 13:58