صداهایی که می‌شنویم
صداها ساخته فرزاد موتمن داستان قتلی است که در ساختمانی اتفاق می افتد و هر یک از اهالی ساختمان از طریق صدای لحظه به وقوع پیوستن قتل به نوعی در آن درگیر می شود(البته به زعم کارگردان فیلم). داستان به صورت غیر خطی روایت می شود و زمان در آن به عقب بر میگردد. به نحوی که ما اول قتل را می بینیم و بعد کم کم به زمان پیش از قتل برگشته و موقعیت تک تک اعضای داخل ساختمان در هنگام وقوع قتل را بررسی می کنیم . ساختار فیلم به نوعی بسیار شبیه فیلم ممنتو کریستوفر نولان است. و البته اگر نخواهیم راه دور برویم میتوان به فیلم طوفان سنجاقک همین شهرام مکری خودمان هم اشاره کرد که به نظر بنده به مراتب فیلم بهتری از صداها هم هست که در ادامه به علت آن هم اشاره میکنم. صداها فیلمی ست که به ظاهر در ژانر جنایی قرار می گیرد و با سکانس اولی که از فیلم می بینیم هم همین توقع را در ما بر می انگیزد ولی مشکل از آنجایی شروع می شود که فیلم به ساده ترین اصل این ژانر وفا دار نمی ماند که آن هم جنبه معما گونه جنایتی است که اتفاق می افتد. در همان دقایق ابتدایی فیلم مخاطب به واسطه ی دیالوگ ها کاملا آگاه می شود که چرا زن مرد را مورد ضرب و شتم قرار داده و تنها چیزی که در ادامه می ماند چند تا سوال نچندان مهم که بیشتر از سر کنجکاوی در ذهن نقش می بندد نه از روی نیازی واجب برای درک داستان فیلم (نظیر اینکه مقتول چه شکلی بوده!) . ما بقی فیلم مایه هایی کاملا اجتماعی دارد که البته این به خودی خود بد نیست ولی مشکل اینجاست که این داستانها انتظار ما را از سکانس اول برطرف نمی کند. پاشنه آشیل فیلم ساختار روایی آن است. شاید اگر فیلم به صورت بهم ریخته و یا حتی خطی روایت می شد جذابیت بیشتری داشت. با این شیوه روایتی که فیلم دارد جذابیتی در فیلم باقی نمی ماند که مخاطب را راقب به دیدن ادامه آن کند. اتفاقی که در ممنتو و مخصوصا طوفان سنجاقک (به خاطر شباهت ساختاری نزدیکش به صداها) به بهترین شکل اتفاقق می افتد. مثلا در طوفان سنجاقک اگر ما هر بار به عقب بر می گردیم زاویه دید جدیدی پیدا می کنیم و نحوه قضاوتمان در مورد آن اتفاق دچار تغییر می شود. و این درست همان چیزیست که صداها فاقد آن است. چنین ساختار هایی در صورتی دلنشین و جذاب می شود که مفهوم فیلم در تار و پود شکل ساختار آن تنیده باشد، و اینگونه می شود که با فیلم تاثیر گذاری هم مواجه می شویم. شاید تنها فرمی که با این ساختار فعلی در فیلم صداها باعث شود جذابیتش حفظ شود این باشد که فقط صدای فیلم صداها را بشنویم و تصویری نمی بینیم.
|
