
| |
سینمای ما- داریوش مهرجویی پس از صادر نشدن پروانه ساخت فيلمنامه جديدش و عدم امكان كارگرداني تئاتر در شرايط بلاتكليفي به سر ميبرد. او درباره شرايط فعلي سينما و متوليان دولتي سينما ديدگاه انتقادي خود را مطرح كرده است؛ از شرایط فعلی سینما و انصراف از ساخت «بیا تا برویم» ...
محیا رضایی: تازه چند روزی از اکران آخرین فیلم آقای کارگردان میگذرد. «نارنجی پوش» با موفقیت فصل پرخطر اکران را پشت سر گذاشت. همزمان با اکران «نارنجی پوش» بود که خبرهایی مبنی بر تصمیم داریوش مهرجویی برای ساخت فیلم بعدی مطرح شد. اما بعد از مدتی بالاخره مهرجویی اعلام کرد که به او پروانه ساخت برای فیلم جدیدش نمیدهند! همینها باعث شد تا سراغش برویم و از او درباره همین موضوع و اوضاع و احوال سینما بپرسیم. به نظر میرسد کارگردان آثاری چون «هامون»، «اجاره نشینها»، «میکس» و «پری» به خاطر شرایط بد سینمای فعلی از ساخت فیلم دینی فلسفی خود انصراف داده و به این زودیها هم قصد بازگشت به دنیای سینما را ندارد.
داریوش مهرجویی با اکران فیلم سینمایی «نارنجی پوش» بار دیگر نامش برسر زبانها افتاد. اما نه به آن شکلی که همیشه از او صحبت میشد. کسانی که «طهران – تهران» و «آسمان محبوب» او را دیده بودند عقیده دارند، «نارنجی پوش» سومین ساختهای است که این کارگردان را از آثار فاخری چون «هامون» و «پری» جدا کرده است. اما اغلب مردمی هم که هنوز مهرجویی را همان کارگردان فلسفی سابق میشناسند، نتوانستند بعد از اکران آخرین ساخته او از تفاوتی که بین این فیلم با کارهای گذشته مهرجویی داشته، چشم پوشی کنند. داریوش مهرجویی در پاسخ به همه منتقدینی که این مدت به خاطر ساخت «نارنجی پوش» به او خرده گرفته بودند تنها یک جواب داد و آن هم شرایط نابسامان تولید در سینمای فعلی کشور است. او که چندی پیش زمزمه ساخت کار جدیدش به گوش میرسید، حالا انصرافش را اعلام کرده و صریحا گفته در شرایط فعلی کار سینمایی چندان عملی نیست.
* ۱۰۰ درصد تولیدات سینمایی دولتی است
او در پاسخ به اینکه «مهرجویی که مثل اکثر کارگردانان خوب کشورمان انگار کم کم دارد از سینما کنار میکشد برای علاقمندانی که منتظر فیلمهای بعدی او هستند، چه جواب قانع کنندهای دارد؟» به تماشا گفت: «من خودم هم نمیدانم. فکر میکنم باید صبر کنیم ببینیم تا این برنامههایی که برای سینمای ما در نظر گرفتهاند که هیچ معقولیتی هم درآن نیست، به کجا میرود. بعد تصمیم بگیریم چکار کنیم. الان اصلا نمیدانم چه کار باید بکنم. الان ۱۰۰درصد تولیدات سینمایی دست دولت است و ما قدرت و آزادی عمل نداریم».
* ترجیح میدهند تولید نباشند تا اینکه فیلم را حذف کنند
از نظر این کارگردان شرایط تولید سینمایی آنقدر سخت شده که اگر میخواست «نارنجی پوش» را امسال بسازد، دیگر امکانش نبود. وقتی میپرسیم «اما شما در همین شرایط «نارنجی پوش» را ساختید» در این باره میگوید: «نه. آن برای پارسال بود. اگر امسال میخواستم همین فیلم را بسازم، اجازه نمیدادند. امسال تا پارسال همه چیز کلی فرق کرده است. مثلا همه کارهای مقدماتی پروژهای که میخواستیم با نام «بیا تا برویم» آغاز کنیم، فراهم بود و میتوانست به مرحله تولید برسد. اول قرار بود ۴. ۵ سال پیش تولید شود. ولی بنا به دلایلی متوقف شد. نه اینکه مشکل نظارتی داشته باشد. اما وضعیت آن موقع طوری بود که نمیشد ساخت. این روزها هم که اصلا نمیشود. همین نشان میدهد الان چقدر حساسیتهایشان بالا رفته و چقدر ترجیح میدهند هیچ تولیدی نباشد تا اینکه بخواهند بعد از ساخت آن را از لیست اکرانها بیرون بکشند».
* خودشان میگویند چرا نمیسازی؟
مهرجویی میگوید فیلمنامه جدیدش که نام آن را «بیا تا برویم» گذاشته اصلا مشکل ممیزی و اصلاحیه نداشته. او توضیح میدهد: «اصلا مساله اصلاحیه نیست. آنها هیچ جواب دقیقی ندادند. اما خبری هم مبنی بر اینکه میتوانیم به تولید فکر کنیم هم به گوشمان نرسیده. آنقدر که برخی مسولان سینما و تلویزیون مثل مهدی ارگانی گاهی سراغش را میگیرند و میگویند پس چرا نمیسازی؟ او در ادامه میگوید: ««بیا تا برویم» یک کار عمیقا فلسفی عرفانی است و در رده فیلمهایی چون «هامون» و «پری» قرار دارد و در رابطه با کنکاش شخصی و درونی یک آدم حرف میزند. بنابراین چیزی نیست که نمونهاش در سینما نبوده باشد».
او در پاسخ به اینکه «شما که همیشه به کشف بازیگری در بازیگران شهره بودید برای کار جدیدتان هم کسی را مد نظر داشتید؟» جواب داد: «نه. چون اصلا کار به آنجا نکشید. ما منتظر بودیم پیش تولید را شروع کنیم، ببینیم برحسب موقعیت چه کسانی را میتوانیم انتخاب کنیم. اتفاقا کاراکترهای بسیار جالب توجه و حساسی دارد که هر کدام آنها نمایانگر اندیشه خاصی هستند و نباید به سادگی از کنارش گذشت. اگر کار به تولید کشید، باید در انتخاب دقت بیشتری کرد. فیلم داستان مردی را روایت میکند که در سفری دچار شک و تردیدهایی در زندگیاش میشود. این فیلم قرار بود در سه شهر ایران و یکی از کشورهای خارجی فیلمبرداری شود».
* و آسمان محبوب...؟
«آسمان محبوب» بعد از «سنتوری» تنها فیلم اکران نشده این کارگردان است که مثل اغلب آثار سینمایی نه توقیف شده نه پروانه نمایش گرفته است خودش دراینباره میگوید: «این فیلم هیچ مشکلی تا به حال نداشته. فقط یک گیر اداری دارد که باید رفع شود. البته با این وضعیت اکران نمیدانم بشود به «آسمان محبوب» امیدی داشت یا نه».
|