محمد رضا پور
سینمای ما - بهروز افخمی تا یک سال و اندی پیش به کم‌کاری معروف بود. و همیشه به او غر می‌زدند که چرا این‌قدر دیر به دیر فیلم می‌سازد. کارگردانی که روی آثارش وسواس بیش از حدی داشت و تا شرایط کار، آن‌طور که خودش تعریف می‌کرد آماده نمی‌شد دست به کار نمی‌شد. و اگر هیچ وقت شرایط دلخواهش محیا نمی‌شد، اصلاً قید کار را می‌زد و سراغ پروژه دیگری می‌رفت. شاهد این مدعا این که فیلم‌برداری فیلم سینمایی «فرزند صبح» که درباره قسمت‌هایی از زندگی امام خمینی بود، با بهترین امکانات سینمایی که بیشترشان برای اولین‌بار در سینمای ایران استفاده شد، سال‌ها طول کشید و در نهایت به دلیل اختلاف نظر تهیه‌کنندگان و کارگردان، فیلم در مراحل صداگذاری و موسیقی متوقف شد و بیش از یک سال است بلا تکلیف مانده است. اما اولیل بهمن ماه سال 86، با شروع تصویربرداری سریال «عملیات 125» برای شبکه تهران، افخمی پس از 20 سال دوری از تلویزیون، فصل جدیدی از کارنامه فیلم‌سازی‌اش را آغاز کرد. او که از زمان ساخت اولین فیلم مستقلش در سال 1367 با نام «تفنگ‌های سحرگاه» تا سال 86، یعنی در طول 19 سال، تنها 9 فیلم سینمایی ساخته بود وارد دوره‌ای پرکار شد. با شروع تصویربرداری این سریال خیلی‌ها می‌گفتند که احتمالا این سریال نیز سرنوشتی مانند «فرزند صبح» خواهد داشت اما این طور نشد و سریال در مدت زمان معقولی ساخته شد. همزمان با ساخت این سریال، بهروز افخمی هر از چندگاهی مصاحبه‌ای می‌کرد و از پروژه‌های دیگری که خواهد ساخت نام می‌برد. او بعد ساخت «عملیات 125»، تله‌فیلمی به نام «یازده دقیقه و سی ثانیه» بر اساس خاطره‌ای از یکی از دوستانش که درباره فیلم‌برداری از یکی از سخنرانی‌های امام خمینی بود، ساخت. بهروز افخمی در مصاحبه‌هایش از پروژه‌های سینمایی دیگری سخن می‌گفت؛ از جمله فیلم سینمایی «تنگسیر» و «سن‌پترزبورگ»، مستند «خوابگرد» درباره شهر تهران، مستندی درباره کتابخانه آیت‌الله مرعشی نجفی و پروژه‌های دیگری که به عنوان‌های مختلفی از جمله مشاور کارگردان و تهیه‌کننده در آن‌ها نقش داشت. نکته‌ای که در این میان وجود دارد این‌که از بسیاری از این پروژه‌هایی که او نام برد، دیگر خبری نشد.
«حمید اعتباریان»، تهیه‌کننده فیلم «سن‌پترزبورگ» صبح دیروز در مصاحبه‌ای گفت که این فیلم که از شش روز پیش شروع شده طبق زمانبندی پیش می‌رود. او در ادامه صحبت‌هایش گفت که نام «سن‌پترزبورگ- قسمت اول: ریکس‌کنندگان» را برای قسمت اول فیلم انتخاب کرده‌اند. این فیلم کمدی که نوشته پیمان و محراب قاسم‌خانی است در تهران فیلم‌برداری می‌شود و لوکیشن خارجی‌ای ندارد.
همزمان با این فیلم، بهروز افخمی فیلمنامه‌ای از کورش سلیم‌زاده با نام «مردان بدون زنان» را بازنویسی کرده و قرار است در ساخت آن به این کارگردان جوان کمک کند.
تغییر رویه بهروز افخمی، تغییر خوبی است و می‌توان آن را به فال نیک گرفت. اما سؤالی که پیش می‌آید این‌که آیا آثار او با این حجم پرکاری، مثل گذشته مثال‌زدنی و جریان‌ساز خواهند بود یا خیر؟ بعد ساخت «گاوخونی» که شروع جریان جدیدی در سینمای ایران بود افخمی درگیر «فرزند صبح» شد و این فیلم را با آن پروسه ساخت دراز مدت و مطالب مختلفی که درباره کیفیت نگاتیو و نوع فیلم‌برداری، عوامل حرفه‌ای، هزینه‌های سرسام‌آور ساخت دکور و وسواس بیش از حد افخمی گفته می‌شد، هنوز کسی ندیده و نمی‌شود قضاوت کرد. سریال «عملیات 125» هر چند در مدیوم تلویزیون بود اما توقع منتقدان از افخمی را برآورده نکرد و همچنین «یازده دقیقه و سی ثانیه» عجله‌ای و ناقص بود و آنچنان که باید از آب در نیامده بود. آیا این افخمی پرکار به قیمت از بین رفتن افخمی صاحب سبک و جریان‌ساز به دست آمد؟ آیا افخمی ترجیح می‌دهد تجربه‌های بیشتری کند، هر چند که آنچنان که باید در نیایند؟ به نظر می‌رسد باید صبر کرد تا «سن‌پترزبورگ» آماده نمایش شود تا ببینیم راهی که افخمی در پیش گرفته کدام است. آیا این فیلم‌های ضعیف، مقطعی است و دلایل خاصی دارد یا افخمی راه دیگری در پیش گرفته است؟
