برای پاسخ به شبهه‌ها و شایعه‌های اخیر
متن اصلي سخنان جواد شمقدري و ژيل ژاکوب در حاشيه جشنواره کن منتشر شد

سینمای ما- بخش کامل‌تري از مذاکرات جواد شمقدري معاون سينمايي سمعي و بصري وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي با ژيل ژاکوپ رئيس جشنواره بين‌المللي کن منتشر شد.به نقل از روابط عمومي معاونت امور سينمايي و سمعي و بصري بخش کامل‌تري از مذاکرات جواد شمقدري معاون سينمايي سمعي و بصري وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي با ژيل ژاکوپ رئيس جشنواره بين‌المللي کن در زير آمده است.
شمقدري: (پس از تعارف معمول) جشنواره کن در معرفي سينماي ايران نقش مثبتي داشته است، ليکن در چند سال گذشته به گونه‌اي آشفته عمل کرده است. 10 سال سينماي ايران داراي توليدات خوبي بود که متأسفانه در سطح مناسب مورد استقبال کن قرار نگرفت.
به نظر مي‌رسد جشنواره کن بايد نگاه سنتي خودش را نسبت به انتخاب فيلم‌هاي ايراني تغيير دهد. طي سال‌هاي اخير ايران پيشرفت‌هاي چشمگيري داشته است. همچنان که در انرژي و فناوري هسته‌اي جزو هشت کشور برتر دنياست. در بخش‌هاي ديگر علمي، فرهنگي و اجتماعي پيشرفت‌هاي شاياني داشته است.
سوژه‌هاي سابق که در گذشته دستمايه کار بعضي فيلمسازان بوده ديگر جذابيتي ندارد. براي همين فيلمسازاني که قبلا به جشنواره‌ها فيلم ارسال مي‌کردند، سوژه مناسب خود را پيدا نمي‌کنند. چند سال است که کيارستمي ديگر نتوانسته در ايران فيلم بسازد چون هنوز دنبال سوژه‌هاي سابق بوده که ديگر جذابيت ندارد.
يکي ديگر از مباحثي که انتظار داريم سينماي کن به آن بپردازد، موضوع سينماي دفاع مقدس ايران است. همانطور که امروزه پس از 60 سال از پايان جنگ جهاني دوم، هنوز مقاومت در برابر نازي‌ها جذاب است و به آن پرداخته مي‌شود، در ايران نيز هشت سال دفاع مقدس و مقاومت ملت ايران به تصوير کشيده شده که انتظار است جشنواره کن از اين فيلم‌ها استفاده کند. سينماي جنگ ايران به منظور صلح مي‌باشد و حتي فراتر از آن سينماي جنگ ايران به منظور نمايش زيبايي‌ها و انسانيت‌هاست.
در اينجا جا دارد که اعتراضي داشته باشم به عملکرد سياسي جشنواره کن در خصوص صندلي خالي جعفر پناهي.
ما معتقديم که فستيوال کن به منظور ارتباط ميان انسان‌ها از طريق فرهنگ و هنر مي‌باشد و داخل ساختن مباحث سياسي به اعتبار آن ضربه مي‌زند. در ايران هيچ فيلمسازي نيست که نتواند مجوز بگيرد. لذا هر فيلمسازي مي‌تواند براساس مجوز خود فيلم بسازد. طبيعي است که هر اقدامي بدون مجوز از نظر همگان نيز قانون شناخته مي‌شود.
جشنواره کن يک فضاي سينمايي است متأسفانه کساني تلاش کردند شکست‌هاي سياسي خودشان را در اين جشنواره ترميم کنند و اين به اعتبار جشنواره لطمه مي‌زند.
ژيل ژاکوپ: بسيار خوشحالم يک فيلمساز در ايران معاونت سينمايي شده است. يک فيلمساز حرفه‌اي که تجربه سينما را دارد و به خوبي مي‌تواند مشکلات صنف خود با بفهمد.
در رابطه با فستيوال کن بايد بگوييم مأموريت اين جشنواره نزديکي انسان‌ها به يکديگر است. ما به استقلال کشورها احترام مي‌گذاريم اما در رابطه با آزادي هنر و هنرمندان خيلي حساس هستيم. به طور مشخص بگويم که در مورد جعفر پناهي رفتار و عملکرد کن، نه سياسي بوده و نه ديپلماتيک بلکه صرفا انساني مي‌باشد. البته همه مي‌توانند اشتباه کنند و فستيوال کن هم مي‌تواند مرتکب اشتباه شود. از جعفر پناهي در طول چند سال گذشته در بسياري از فستيوال‌ها تجليل شده و پناهي کسي است که مي‌توانست هنر سينماي ايران را به دنيا عرضه کند؛ البته کاري کرده که غير قانوني مي‌باشد.
طبيعي است که در هر کشوري دادگاه مي‌تواند مجرم را محاکمه کند. پيشنهاد دارم اگر ايشان نمي‌تواند با ايران کار کند، اجازه ترک ايران را به ايشان بدهيد. با دعوت جعفر پناهي به عنوان داور به هيچ وجه نمي‌خواستيم کاري بر ضد دولت ايران انجام دهيم.

شمقدري: لازم به توضيح است که آقاي جعفر پناهي همانند همه فيمساز‌هاي ايراني از امکانات دولتي و سوبسيد دولتي استفاده مي‌کرد. در واقع ممنوع‌الخروجي ايشان به بحث حقوقي باز مي‌گردد و مربوط به قوه قضائيه مي‌باشد. حتي چند ماه پيش صحبت از حکم 6 سال زندان براي ايشان بود که با تلاش ما تبديل به ممنوع‌الخروجي شد.
سؤالي که دارم اين است که آيا در فرانسه هنرمندان مي‌توانند از چراغ قرمز رد شوند؟ اگر رد شدند به آنها جايزه هم مي‌دهند؟! اگر اينجا چنين است و اين قانون وجود دارد به ما هم ياد بدهيد تا ما هم آن را در ايران تجربه کنيم. آقاي پناهي با پول و حمايت ايران فيلمساز شد. وي در حالي که کارمند صدا و سيماست و بايد در محل کار خود حاضر شود اما اين آزادي را به او داده‌اند که بدون حضور در محل کار خود، آزادانه فيلم خود را بسازد. وي مي‌توانست باز هم براي ساخت فيلم بعدي خود از طريق قانوني عمل کند. حتي اصل سرمايه‌گذاري اين را توصيه مي‌کند. اما معلوم نيست بودجه اين فيلم از کجا تأمين شده که نگران آن هم نبوده و مخفيانه به ساخت فيلم پرداخته است. حتي گروهي که با ايشان کار مي‌کردند، پس از آنکه متوجه کار غير قانوني ايشان مي‌شوند، بر ضد وي شکايت مي‌کنند.
بايد بگويم که من به عنوان مسئول سينماي ايران از شما و فستيوال کن، بيشتر نگران سينماگر ايراني مي‌باشم.
ژيل ژاکوب: من از مثال شما استفاده مي‌کنم. در خصوص چراغ قرمز سه وضعيت وجود دارد.
اول: کسي که نيت عبور از چراغ قرمز را دارد. دوم: کسي که از چراغ قرمز رد شود. سوم: کسي که چراغ قرمز را رد کند و فردي را زير گيرد.
من معتقدم که در مورد آقاي پناهي وضعيت اول و سوم منتفي است و وضعيت دوم صادق است. يعني ايشان چراغ قرمز را رد کرده است. من هم قبول دارم که آقاي پناهي شخصيت بسيار خشک و سختي دارد. فردي لجباز است و بر اين اساس کار خود را دشوارتر مي‌سازد.
من از طرف فستيوال کن و هنرمندان مي‌توانم از طرف ايشان عذرخواهي کنم تا ايشان بتواند فعاليت‌هاي سينمايي‌اش را ادامه دهد. البته لازم به ذکر است که اگر چه من به عنوان مسئول جشنواره کن نسبت به سرنوشت پناهي حساس هستم اما در رابطه با سرنوشت سينمايي ما با دولت ايران، حساسيت من بيشتر است.
شمقدري: به هر حال رفتار غير حرفه‌اي جشنواره کن باعث شد بعضي از همکارانم توصيه کنند سفرم به کن انجام نشود. اما من اينجا آمدم تا بگويم فرهنگ و هنر و سينما بايد نقطه اتصال و محور همکاري باشد. نبايد از بستر فرهنگ در جهت افتراق و بازي‌هاي سياسي استفاده کرد. همان‌طور که مي‌دانيد قوه قضائيه مسئول پيگيري جرم مي‌باشد. البته من هم اميدوارم که رد شدن ايشان از چراغ قرمز ناخواسته باشد.
ما در ايران حدود چهارصد کارگردان داريم. موضوع آقاي پناهي يک استثناء است. سينماي ايران خيلي بزرگ و مطرح است. ما نبايد يک استثناء را بزرگ کنيم. شايد نيت فستيوال کن انسان‌دوستانه باشد اما انعکاس بيروني و بازتاب رسانه‌اي آن کاملا سياسي است. من معتقدم که مسئله پناهي در اين جلسه بهتر حل مي‌شد تا استفاده سياسي از آن.
ژيل ژاکوب: البته اينطور است. ژست ما سمبوليک بود. بيش از اين نيز از صندلي خالي در جشواره کن استفاده شده است. بار اول وقتي که فرانسوا تردفو فيلمساز شهير فرانسه فوت کرد، صندلي داوري ايشان را خالي گذاشتيم. چند سال پيش وقتي که سينماگر چيني نتوانست به جشنواره بيايد، صندلي خالي وي را گذاشتيم و سرانجام مسئله پناهي پيش آمد. پيشنهاد دعوت از پناهي به عنوان داور منحصر به امسال نيست و اين دعوت براي سال بعد نيز پابرجاست.
شمقدري: من از شما دعوت مي‌کنم به ايران بياييد و با ابعاد ديگر و متنوع سينماي ايران آشنا شويد و اگر آقاي پناهي محکوميتي داشت و هنوز در زندان بود مي‌توانيد او را از نزديک ملاقات کنيد.

منبع : ایرنا

به روز شده در : دوشنبه 17 خرداد 1389 - 17:43