تاسیس آیفیلم یک اتفاق مبارک است اما ...
سریالهایی که بیرحمانه در نوبت پخش قرار میگیرند
سينماي ما- محدثه واعظیپور: شبکه آی فیلم خیلی بیشتر از آن چه تصور میشد مورد توجه مردم و بینندگان پر و پا قرص مجموعههای تلویزیونی قرار گرفته، آن هم در روزگاری که تلویزیون و شبکههایش تنها رسانه سرگرم کننده نیستند و انبوه شبکههای فارسی زبان ماهوارهای بخش قابل توجهی از مخاطبان تلویزیون را جذب کردهاند، این شبکهها با دوبله و پخش مجموعههای مختلف تلاش میکنند نیاز دوستداران سریال را تامین کنند.
به نظر میرسد یکی از مهمترین اهداف برای تاسیس شبکه آی فیلم همین بوده، یعنی قرار بوده این شبکه با پخش مجموعه های ایرانی هم در منطقه و برای مخاطبان فارسی زبان و عرب زبان خوراک سرگرمکننده ایجاد کند، هم بخشی از بینندگان داخلی شبکههای ماهوارهای را پای سریالهای ایرانی بنشاند.
تا اینجا و در نگاه اول تاسیس آی فیلم یک اتفاق مبارک است، این روزها علاوه بر خانهها، در بسیاری از فروشگاههای کوچک و بزرگ تلویزیونها روی شبکه آی فیلم ثابت مانده و مخاطبان مشغول دیدن مجموعههای ایرانی هستند که در این شبکه پخش میشوند، اما تنها پخش این مجموعه هدف غایی از راه اندازی آی فیلم نیست.
نحوه انتخاب و معیارها برای پخش مجموعهها در چنین فضایی بسیار مهم است، اگرچه سیاست شبکههای مختلف تلویزیون به گونهای است که میتوان حدس زد هریک جزیرهای جداگانه با روشهای مدیریتی خود هستند، اما به هر حال زمانی که رقیبی جذاب مانند آی فیلم وجود دارد، باید ظرفیت رقبای دیگر را هم به کار گرفت.
در سالهای اخیر بسیاری از مجموعههای تلویزیون کیفیت پایینی داشتهاند شاید تعداد تولیدات بالا رفته باشد، اما کیفیت آثار و میزان مخاطبان آنها روند رو به سقوط داشته، در چنین فضایی آی فیلم مخاطبان شبکههای دیگر را هم جذب میکند، این البته میتواند به رقابتی منجر شود که شاید وضعیت مجموعه سازی را سامان دهد.
اما بخش دیگر ماجرا به این برمیگردد که در انتخاب و پخش مجموعهها چه معیارهایی جز جذب مخاطب مهم است؟ آیا دیدن ارزشهای یک مجموعه و تلاشی که عوامل آن داشتهاند اهمیتی دارد؟ پخش مجموعههای «گل پامچال»، «آیینه»، «خط قرمز»، «سایه آفتاب» یا نمونههایی از این دست که یا از زمان ساختشان مدتی طولانی گذشته، یا بارها روی آنتن شبکههای اصلی رفته اند هم جذاب است هم وجه نوستالژیک دارد، اما پخش مجموعه «راه بی پایان» به کارگردانی همایون اسعدیان از این شبکه، اتفاق درستی نیست.
«راه بیپایان» را میتوان در میان مجموعههای برتر 10 سال اخیر قرار داد، درامی پیچیده و پرتعلیق، دیالوگ نویسی متفاوت و بازیهای دور از انتظار این مجموعه را جذاب و دیدنی کرده است، «راه بیپایان» سال 87 از شبکه سه پخش شد، پارسال دوباره و به صورت هر روزه روی آنتن این شبکه رفت و با فاصله یک ساله هر روز در شبکه آی فیلم میتوانید به تماشای آن بنشینید، اما «راه بیپایان» به عنوان یک مجموعه معمایی که در هر بار دیدن نکاتی برای کشف دارد میتوانست در کنداکتور اصلی قرار بگیرد، به حافظهمان که رجوع کنیم در سال 91 چند مجموعه بهتر از «راه بیپایان» روی آنتن بودهاند؟
یک مجموعه تنها به دلیل تکراری بودن نباید فرصت پخش در زمانی مناسب را از دست بدهد و مجموعههای غیرجذاب و پرایراد فقط به این دلیل که برای نخستین بار روی آنتن میروند این فرصت را از مجموعههای باکیفیت دیگر بگیرند. ممکن است به زودی مجموعههای «وضعیت سفید»، «مختارنامه» و «در چشم باد» روی آنتن شبکه آی فیلم بروند، در حالی که این مجموعه ها می توانند یک بار دیگر در کنداکتور اصلی پخش جای بگیرند.
باید برای تلاش و استعداد گروه سازنده یک اثر هنری، حتی اگر بعد سرگرم کنندگی آن بیشتر باشد، احترام قائل شد، پخش یک مجموعه در زمان و مکان نامناسب عرضه یک محصول قابل توجه به ثمن بخس است، عجیب است که مدیران تلویزیون با توجه به وضعیت نامطلوب تولیداتشان به عرضه درست آنها کمتر فکر میکنند. شبکه آی فیلم باید فرصتی برای نمایش ظرفیتهای مجموعه و فیلمسازی در ایران باشد، کوششی برای جذب مخاطب در کشورهای دیگر منطقه و نه تهدیدی برای مجموعههای باکیفیت که این روزها و در مقایسه با تولیدات فعلی، تعدادشان هر روز کمتر میشود.