صفحه مناسب براي چاپگر


یادداشت امیر قادری درباره جایزه بزرگ کارگردانی اصغر فرهادی برای «درباره الی»؛
چرا این جایزه مهمی برای تاریخ سینمای ایران است؟


سینمای ما - امیر قادری: این یکی جایزه فرق می‌کند. بعد از سال‌های سال که جشنواره‌های خارجی به «کاردستی»‌های ایرانی جایزه داده‌اند و سینمای ما را به دلایل فرامتنی تحویل گرفته‌‌اند (به جز در موارد معدودی مثل چند فیلم کیارستمی و مثلا لیلای مهرجویی)، این جایزه جشنواره برلین به اصغر فرهادی برای بهترین کارگردانی، آغاز یک فصل تازه است. همان طور که دیتر گاسلیک مدیر جشنواره برلین گفت، امیدواریم درباره الی (بعد از اتفاق‌ای که باید پس از حضورهای جهانی «نفس عمیق» می‌افتاد، و نیفتاد)، طلیعه‌دار حضور نوع جدیدی از سینمای ایران در جهان باشد. در شرایط تازه‌ای که در آن سینمای ما را به عنوان سینما تحویل بگیرند، و نه بیش‌تر به خاطر «نگاه پاک و انسانی» یا «تلاش برای احقاق حقوق زن‌ها و بچه‌ها و حاشیه‌نشین‌ها» و همچنین «خلق نشانه‌های دموکراتیک در کشوری جهان سوم»‌ای، آن طور که تا به حال مد بوده و رسم بوده. پیش از این هم در نیمه شب اولین تماشای «درباره الی» در سینما فلسطین نوشتم که این فیلم را نباید در محدوده سینمای 1387 ایران سنجید، که این فیلمی است با استانداردهای 2008 سینمای جهان. و حالا اعطای جایزه بهترین کارگردانی جشنواره برلین به اصغر فرهادی (و باز نه مثلا جایزه‌هایی از قبیل «نگاه نو» یا «احساس پاک» و از این قبیل)، آن هم در جشنواره‌ای مثل برلین و نه از این جشنواره‌‌های محلی و منطقه‌ای، سینمای ایران را در موقعیتی قرار داده که همیشه در آرزویش بوده‌ایم. حالا و با این فیلم و با این «اجرا»، می‌شود پز سینمایی را داد که اعتبارش را از خودش کسب می‌کند و نه از محیطی که در آن متولد شده،یا مرزبندی‌های سیاسی و اجتماعی‌اش. این فیلمی است که فرهادی را در موقعیتی فراتر از یک فیلمساز صرفا ایرانی قرار می‌دهد و سینمای ایران را در موقعیتی مستحکم در میان سینمای حرفه‌ای جهان. توانایی فرهادی در واقع‌نمایی را در کمتر فیلم مهمی از سینمای امسال جهان دیده‌ایم. این جایزه مهمی است، چون اگر اصغر فرهادی در هر جای دیگر دنیا چنین فیلمی با چنین درک فوق دقیقی از دنیای اطراف و آدم‌هایش ساخته بود، باز شایسته تقدیر و احترام بود. و چه خوب که حالا این تقدیر و احترام بین‌المللی متعلق به فیلم و فیلمسازی ایرانی است.