«ماهی سیاه کوچولو» اولین فیلم بلند سینمایی مجید اسماعیلی که با بازی مریلا زارعی و مصطفی زمانی جلوی دوربین رفت.
اسماعیلی که پیشتر فیلمهای تلویزیونی از جمله «کمی دورتر» را کارگردانی
کرده، در جنگلهای آمل اولین فیلم سینمایی خود را به نوشته علی طالبآبادی و
تهیهکنندگی محمدرضا شفیعی ساخت.
«ماهی سیاه کوچولو» حاصل دومین همکاری سینمایی طالب آبادی و شفیعی بعد از فیلم سینمایی «زندگی خصوصی آقا و خانم میم» است.
علاوه بر مریلا زارعی و مصطفی زمانی، همایون ارشادی نیز در این فیلم به ایفای نقش میپردازد.
گفته میشود که نقش مریلا زارعی در این فیلم یکی از متفاوتترین نقشهای
کارنامه کاری او خواهد بود و او در «ماهی سیاه کوچولو» نقش یک جنگجوی تمام
عیار را دارد.
در خلاصه داستان این فیلم که در دهه 60 میگذرد آمده است:«اگر ناگهان
پرندهها به پرواز درآمدند، یعنی دشمن پشت بوتههاست اما اگر پرندهای پرید
شاید پی دانهای میرود. جنگجویان خطاکار تنها به پیروزی فکر میکنند پس
بدیهی است که به سمت هر جنبشی پشت بوتهها یورش میبرند اما جنگجویان
خردمند که حواس، درک و عکسالعملشان را یکپارچه کردهاند تفاوت پروازهای
دسته جمعی و تنها را میدانند. آنها آگاهی بر نشانهها را طی آموختن «آئین
دلاوری» زیست کرده و میدانند موقعیت پس از پیروزی مهم است نه پیروز
شعار تبلیغاتی خشم شما را در مرداب نفرت غرق میكند و تنها راه پیروزی شدن احترام است
گزیده حرفهای عوامل فیلم در نشست «یک فیلم یک سلام»مجید اسماعیلی(کارگردان):+ماهی سیاه كوچولو سومین فیلم من است و زمانیكه علی طالب آبادی و محمدرضا
شفیعی كار را به من پیشنهاد دادند احساس كردم به واسطه تجربهای كه در چند
كار با شفیعی داشتم چند گام جلو هستم. در ادامه كار وارد بحث و گفتگو شدیم و
فیلمنامه نوشته شد و از همان مرحله اول اتفاقات خوشایندی رخ داد.
+وقتی فیلمنامه نوشته میشود، بازیگرانی برای هر یك از نقشها تصور میشوند و
من از خدا متشكرم و خدا را شكر میكنم كه همان اتفاق با همان افرادی كه
تصور میكردم رخ داد. به نظرم شانس یك كارگردان است كه زمانی، زارعی،
ارشادی و گرگین جلوی دوربینش بروند.
+به نظرم شانس بزرگ من در این فیلم همكاری با شفیعی بود. برای اولین بار
دیدم تهیهكنندهای مرا به عجله وانمیداشت. او ساعت دو یا سه نیمه شب در
تمام مراحل كار حضور داشت و این حضور تنها در بحث كمی نبود. گروه «ماهی
سیاه كوچولو» گروه بینظیری است و اگر اتفاقی بیفتد حاصل زحمات كل بچههای
گروه است.
محمدرضا شفیعی (تهیهكننده):+فیلمنامه و تولید آن به چند ماه پیش بازنمیگردد شاید بیش از یك سال است كه
نویسنده روی آن فكر میكنند. بررسیهای میدانی و تاریخی در این باره اتفاق
افتاده است. اگرچه فیلم سختی است و باید در زمان محدودی ساخته میشد ولی
همه دست به دست هم دادند تا این اتفاق به خوبی بیفتد و من نیز از تولید آن
راضی هستم. ضمن آنكه امیدوارم تماشاگران هم از دیدن آن راضی شوند.
+فكر میكنم همه افراد به نحو احسن كارشان را انجام دادند، با این وجود بخش زیادی از كار سلیقهای است.
+زمانیكه این فیلم را میبینید عجله نكنید، ممكن است اتفاقات عجیبی در این فیلم رخ دهد.
علی طالبآبادی (نویسنده):+ایده اصلی این اثر یك شخصیت خاص به نام شهرزاد بود. موضوعی از یكسال قبل
وجود داشت كه به همراه شفیعی روی آن كار میكردیم و كم كم شهرزاد وارد
موضوع شد و ماجرا شكل گرفت.
+ این فیلم ۶۰ هیاهو و كشمكش داخلی و حوادث سیاسی سال ۶۰ را كه در مازندران
رخ داد را شامل میشود. این فیلم در بستر تاریخی حمله تودهایها به شهر
است.
مریلا زارعی(بازیگر):+ بعد از ۱۲ ماه، از میان نقشهایی كه پیشنهاد میشد بالاخره قصه ای به من
رسید كه از ابتدا از طریق نویسندهای كه هم به متنشان اعتماد داشتم و هم
كارشان را دوست داشتم به من پیشنهادی ارائه شد. از این اثر خیلی خوشم آمد
زیرا نقش همان بود كه در ذهن داشتم.
+نیروهای تازه نفس وقتی وارد عرصه شوند، میتوانند منجر به یك پویایی و نفس
تازه به فضای موجود شوند، این برای من به عنوان بازیگر بسیار خوب بود زیرا
در این همكاری چیزهای زیادی یاد گرفتم. من در این كار خود را به دست
كارگردان سپردم و هم این كه كار كنار همایون ارشادی و مصطفی زمانی تجربه
خوبی بود و البته، سخت، سخت و سخت.
+متنی كه این كار داشت از جنس دیگری بود و به طور كل فضای خاصی داشت. قصه
نیز فضای خاصی دارد و به هر حال همیشه دلم خواسته كارهای سخت را تجربه كنم
ولی میشود به نفع آرامش، قصهها و نقشهای دیگری را پذیرفت.
وی ادامه داد: اگر چنین كاری خوب از كار درآید و مخاطب آن را دوست داشته
باشد، خستگی ما از تن به در میرود و علاقه بیشتری در تكرار چنین
همكاریهایی باقی میماند.
مصطفی زمانی(بازیگر): +فیلمنامه طالبآبادی فیلمنامه رویاییای است. در پروژه «شهرزاد» با حسن
فتحی همكاری داشتم و زمانی كه با طالبآبادی در مورد فیلمنامه صحبت كردیم
ترغیب به همكاری شدم و روزی كه مجید اسماعیلی را دیدم متوجه شدم كه او
كارگردان خوبی است. بنابراین اجازه من را از پروژه «شهرزاد» گرفت و قرارداد
را بستم.
+ من نگرانیام كارگردان كار بود و به دلیل اینكه كمی از فضای رسانهای دور
بودم كارهای اسماعیلی را ندیده بودم. بنابراین روزی كه با اسماعیلی جلسه
داشتیم از او خوشم آمد و یك باره گفتم كه با شما همكاری میكنم و در حال
حاضر هم خوشحالم كه در این اثر با اسماعیلی كار كردم.
+فیلم را ندیدهام و تا نبینم نمیتوانم در مورد آن نظر دهم، ولی اینكه نقش
چطور بود باید بگویم خیلی سخت بود و در شرایط خیلی سخت هم كار شد، زیرا در
اوج بارندگی و سرما باید در جنگل كار میكردیم اما آنچه در این میان بود
این است كه هیچ گاه نمیگفتیم: «كی تمام میشود؟» من نمیدانم علت این
اشتیاق چه بود ولی از اینكه از ۶ صبح در جنگل كار میكردیم، احساس لذت
میكردم.
همایون ارشادی(بازیگر):+من هیچ چیزی از سوابق تاریخی نمیدانستم. از روز اول میدانستم كه مریلا
زارعی و مصطفی زمانی در این كار همكاری خواهند داشت و این برای هر فردی
اهمیت دارد و دلش میخواهد كه با بازیگران به نام كار كند، این موضوع یكی
از دلایلی بود كه باعث شد در این كار همكاری داشته باشم. این اثر اولین
فیلم اسماعیلی نیست و من فكر میكنم فیلم صدم او است.
+ تا به حال با محمدرضا شفیعی كار نكرده بودم، ولی الان میتوانم بگویم كه
او از معدود تهیهكنندگانی است كه تا پیش از پایان فیلم دستمزد تمام
بازیگران را تسویه میكند.
+در این كار میدیدم كه وی نكاتی را متوجه میشود كه تا به حال از هیچ
كارگردانی ندیده بودم. همچنین كمكی به بازی و بازیگر میكرد از جمله كارهای
اسماعیلی بود كه نظر من را جلب كرد. یك نابازیگر آورده بودند و اسماعیلی
توانست از یك نابازیگر بازی بگیرد.
+«غیر از فیلمبرداری، صدابرداری و ... لوكیشنهایی در این فیلم وجود دارد
كه در هیچ جای دیگر استفاده نشده است و فكر میكنم این اثر به كسانیكه
زیاد به مازندران سفر میكنند و یا در آنجا زندگی میكنند لوكیشن های بكری
را معرفی میكند.»