راهنمای فیلم جیبی روزنه کار منتشر شد
[لیلی نیکونظر]
سینمای ما - لیلی نیكونظر: بله، انتظارها به پایان رسید و راهنمای فیلم جیبی منتشر شد. می‌توانی مطمئن باشی یكی از همان كارهای كارستان انجام شده كه نظیرش در روزگار ما و اصلا در این سرزمین خیلی نادر اتفاق می‌افتد. راهنمای فیلم محصول یك كار جمعی‌ست، تیمی كه به هر حال حاضر شده‌اند در انجام یك كار سترگ با هم همراهی كنند و با اینكه اسمشان كنار هم بیاید، مشكلی نداشته‌اند. و اگر هیچ‌كدام از اینها هم مهم نباشد، همین كه «بهزاد رحیمیان» توانست یك تیم را برای مدت‌ها حفظ كند و در یك روند هدف‌دار منظم، بالاخره كار خودش را انجام دهد، جای بسی قدردانی و تشكر است و البته محل تعجب، از اینكه هنوز می‌توانی مطمئن باشی كارهایی از این دست در فضای فرهنگی و نشر انجام می‌شود و اتفاقاتی از این دست به وقوع می‌پیوندد و آدم‌ها می‌توانند یك پروسه را شروع كنند و با آمیخته‌ای از هوش و شعور به پیش برند. و چه چیز این روزها از انتشار راهنمای فیلم مهم‌تر و كاربردی‌تر. وقتی همه فیلم می‌بینند و این همه، همان مخاطب اصلی راهنمای فیلم است كه «بهزاد رحیمیان» و تیمش، سال‌ها برای او وقت گذاشته‌اند. حالا كه دیگر هر جا نگاه می‌كنی بساط فیلم‌های روز جهان است و فیلم‌ها هنوز آنور آب اكران‌نشده، اینجا با زیرنویس فارسی رویت می‌شود، احتیاج به همین راهنماهای فیلم است كه ما هم بالاخره راهنمای فیلم به خودمان ببینیم و شاهد باشیم كه یك محصول فرهنگی درست، در اندازه‌های استاندارد جهان به بازار كتاب ارائه شده است.
پیشینه خبر
حدود سال 1369، «بهزاد رحیمیان» منتقد صاحب‌سبك سینما، تصمیم گرفت یك دانشنامه سینمایی را به كمك مجله فیلم منتشر كند. آن زمان مجله فیلم خودش دست‌اندركار نشر بود و چنین چیزی چندان محال نمی‌نمود. قرار بود همه اطلاعات كارآمد سینمایی در آن دانشنامه موجود باشد و «رحیم قاسمیان»؛ نویسنده مجله فیلم كه در كار دانشنامه مهارت و تجربه داشت هم آدم اصلی این جریان باشد و ماجرا را پیش برد. همه چیز تا پای قرارداد درست پیش می‌رود اما، قرارداد بسته نمی‌شود و در سال 1370 پای «انتشارات فرهنگ معاصر» به میان می‌آید. باز هم آن اتفاق خاص به وقوع نمی‌پیوندد تا سال 1375 كه «بهزاد رحیمیان» با انتشارت «روزنه كار» به توافق می‌رسد و ناشر با در نظر گرفتن همه اما و اگرها و مخالفت‌ها و محافظه‌كاری‌های اطرافیان، تصمیم می‌گیرد به آرزوی دیرینه «بهزاد رحیمیان» جامه عمل بپوشاند. اما در این مرحله هم مشكلاتی هست و جدا از سختی كار و همین كه مثلا می‌بایست نام فیلم‌ها را از چهار زبان مختلف به فارسی ترجمه می‌كردند و این سخت‌ترین مرحله كار، یك سالی به طول می‌انجامد تا نام حدود 350 هزار فیلم به فارسی ترجمه شود، مسئله مشكل دیگر، حفظ یك تیم برای مدت طولانی‌ست كه سبب می‌شود «رحیمیان» به انتشار خردخرد دانشنامه رضایت دهد. اولین دانشنامه در سال 1379 منتشر می‌شود و تا پیش از انتشار همین فرهنگ جیبی، آخرین فرهنگ فیلم، یك كتاب حجیم سه و نیم كیلویی بود كه پارسال در مراسمی كوچك اما باشكوه، رونمایی شد و اسپانسر آن «هیتاچی» بود. این نكته آخر از این جهت اهمیت پیدا می‌كند كه تا پیش از این هرگز چنین اتفاقی در صنعت نشر نیفتاده، هرچند همین باعث شد رنگ سیاه آن دانشنامه سنگین را عده كمی به چشم ببینند و آنها كه صاحب این دانشنامه شدند، اتفاقا آدم‌های –شاید- غیرسینمایی بودند كه برای خرید یخچال و تلویزیون هیتاچی رفته بودند و یك جلد راهنمای فیلم سنگین كادو گرفتند. آن راهنمای فیلم سنگین و حجیم، هرگز در كتابفروشی‌ها- به خواست و تاكید اسپانسر- به فروش نرسید.
اصل خبر
راهنمای فیلم جیبی كه این روزها از سوی انتشارات «روزنه كار» به بازار كتاب آمده و روی پیشخوان است، سینما را از سال 1895 تا پایان سال 2007 در بر گرفته. بررسی فیلم‌ها، دهه به دهه انجام شده و به استثنای 1895 تا 1900 و 2000 تا 2007، باقی فیلم‌ها، دهه به دهه بررسی شده‌اند. در مجموع به شش هزار فیلم پرداخته شده و شناسنامه‌ها، به نسبت دانشنامه‌های قبل، به شدت كوچك شده‌اند. به جز معرفی بازیگران و كارگردان، در شناسنامه‌ها به سایر عوامل نپرداخته‌اند و حداكثر اگر فیلم مورد نظر فیلمبرداری و تدوین خاصی داشته، در ریویو به آن اشاره شده است. حالا و در دانشنامه اخیر، نام منتقدان پای ریویوهای 40، 50 كلمه‌ای نیامده و تنها در ابتدای كتاب نام منتقدان فهرست شده است. یادداشت‌هایی كه درباره فیلم‌ها نوشته شده، حالا حسابی كوتاه و مختصر و مفید هستند و دیگر از نظرهای شخصی و احساسات منتقدان درباره فیلم‌ها خبری نیست. تا پایان سال 2006، از همان نقدها و یادداشت‌های قدیمی استفاده شده، منتها قسمت‌های مهم آن یادداشت‌ها جدا شده است. در نوشتن ریویوهای راهنمای فیلم جیبی، چند نفر مترجم و منتقد دیگر هم علاوه بر قبلی‌ها مشاركت كرده‌اند. در این راهنمای فیلم تنها ملحقات، جوایز اسكار است بر خلاف دانشنامه‌های قبلی كه جشنواره‌های ونیز و كن را هم پوشش می‌داد و در دانشنامه هیتاچی، حتی تعدادی از نقدهای مهم منتقدان ایرانی صاحب‌نام هم آورده شده بود. قیمت راهنمای فیلم جیبی، 12500 تومان است، منتها تصدیق می‌فرمایید كه در مقابل چنین كار بزرگی، چنین هزینه‌ای هیچ هیچ است.
منبع خبر : کارگزاران
دوشنبه,27 خرداد 1387 - 5:52:27